Zalewkowanie koloru (Acrobat Pro)

Jeśli dokument wydrukowany z offsetem używa więcej niż jednego rodzaju farby na tej samej stronie, każdy rodzaj farby musi zostać wydrukowany w rejestrze (z dokładnym wyrównaniem) z pozostałymi, przylegającymi rodzajami farby, tak aby w miejscu styku różnych farb nie pojawiał się odstęp. Nie jest jednak możliwe zapewnienie dokładnego rejestru każdego obiektu na każdym arkuszu papieru przetwarzanego przez prasę drukarską, dlatego występuje zjawisko błędnej rejestracji (ang. misregistration) farb. Zjawisko to powoduje wystąpienie niezamierzonego odstępu pomiędzy farbami.

Zjawisko błędnej rejestracji można skompensować, rozszerzając jeden z obiektów, tak aby nakładał się na obiekt innego koloru. Proces ten nosi nazwę zalewkowania. Domyślnie, umieszczenie jednego rodzaju farby na drugim powoduje wycięcie lub usunięcie wszystkich farb pod spodem w celu uniknięcia mieszania kolorów, jednak zalewkowanie wymaga, aby farby nadrukowały się (jedna na drugiej), tak aby osiągnąć chociaż częściowe nałożenie.

Większość zalewek wykorzystuje zjawisko nadlewkowania, czyli rozszerzania obiektu jasnego na ciemny. Z uwagi na to, że ciemniejszy z dwóch sąsiadujących kolorów określa wyraźną krawędź obiektu lub tekstu, delikatne „nadlanie” jaśniejszego koloru na ciemniejszy pozwala zachować tę krawędź.

Zalewkowanie w procesorze RIP

Program Acrobat umożliwia automatyczne zalewkowanie kolorów za pomocą mechanizmu zalewkowania w procesorze RIP, który jest dostępny w urządzeniach wyjściowych zgodnych z trybem Adobe PostScript i obsługujących zalewkowanie w procesorze RIP.

Zalewkowanie w procesorze RIP jest to procedura precyzyjnego obliczania i stosowania poprawek kolorów na krawędziach tekstu i obiektów graficznych. Zalewkowanie może obejmować różne części pojedynczych obiektów, nawet jeśli obiekty takie są umieszczone na różnokolorowym tle. Odpowiednie poprawki są wprowadzane automatycznie, a użytkownik może określić specjalne ustawienia zalewek dotyczące konkretnych zakresów stron. Efekty zalewkowania są widoczne jedynie w rozbarwieniach generowanych przez mechanizm zalewkowania, nie można ich dostrzec na ekranie (w oknie programu).

Zalewki są tworzone tam, gdzie wykryto kontrastujące ze sobą kolorowe krawędzie obiektów. Ich dokładny kształt zależy od intensywności (jasności) stykających się kolorów; w większości wypadków kolory jaśniejsze są „rozlewane” na kolory ciemniejsze. Na wyniki zalewkowania mają wpływ ustawienia określone na palecie Predefiniowane ustawienia zalewek.

Wymagania

Zalewkowanie w procesorze RIP wymaga następującego oprogramowania i sprzętu:

• Plik PPD (PostScript Printer Description, czyli plik opisu drukarki PostScript) dotyczący drukarki obsługującej zalewkowanie Adobe w procesorze RIP. Plik PPD należy wybrać przy użyciu sterownika systemu operacyjnego.

• Urządzenie wyjściowe zgodne z trybem Adobe PostScript Level 2 lub nowszym, wyposażone w procesor RIP obsługujący zalewkowanie Adobe w procesorze RIP. Aby sprawdzić, czy dane urządzenie wyjściowe typu PostScript obsługuje zalewkowanie Adobe w procesorze RIP, należy skontaktować się z jego producentem lub firmą drukującą.

Zalewkowanie w przypadku plików PDF

Zalewkowanie jest to złożony proces, którego przebieg zależy od wielu czynników, takich jak kolory obiektów w dokumencie, kolory farb i parametry drukarki; wybór poprawnych ustawień zależy od konkretnych warunków drukowania. Dlatego też bez wcześniejszych konsultacji z firmą drukującą nie wolno zmieniać żadnych domyślnych ustawień zalewek.

Określanie ustawień za pomocą predefiniowanych ustawień zalewek

Predefiniowane ustawienie zalewki jest to zbiór ustawień zalewki, który można skojarzyć z określonymi stronami dokumentu PDF. Do określania ustawień zalewek oraz zapisywania ich w postaci ustawień predefiniowanych służy okno dialogowe Predefiniowane ustawienia zalewek. Jeśli do danego zakresu stron nie zostaną zastosowane żadne niestandardowe ustawienia predefiniowane, to zostanie z nim skojarzony zestaw [Domyślne], który jest stosowany standardowo do wszystkich stron nowego dokumentu.

Tworzenie i modyfikowanie predefiniowanych ustawień zalewki

Usuwanie predefiniowanych ustawień zalewek

Przypisywanie predefiniowanego ustawienia zalewki do stron

Predefiniowane ustawienie zalewki można przypisać do całego dokumentu lub do pewnego zakresu stron dokumentu. Strony niezawierające stykających się kolorów są drukowane szybciej przy wyłączonej funkcji zalewkowania. Zalewkowanie jest wykonywane dopiero podczas drukowania dokumentu.

Wyłączanie zalewkowania na wybranych stronach

Opcje ustawienia predefiniowanego zalewki

Podczas tworzenia lub edycji ustawienia predefiniowanego zalewki można zmienić jego ustawienia predefiniowane. Programy Acrobat i InDesign oferują te same opcje ustawień predefiniowanych zalewek. W programie Acrobat predefiniowane ustawienia zalewek można wyświetlić, wybierając polecenie Narzędzia > Drukowanie > Predefiniowane ustawienia zalewek. W programie InDesign należy wybrać polecenie Okno > Wyjście > Predefiniowane ustawienia zalewek.

Szerokości zalewek

Szerokość zalewki to ilość nałożenia dla każdej zalewki. Szerokości zalewek należy dostosować z uwagi na charakterystykę papieru, miarki na ekranie oraz możliwości prasy drukarskiej. Aby określić właściwe szerokości zalewki dla każdego zadania, należy skonsultować się z profesjonalistą.

Określa szerokość zalewki w punktach do zalewkowania wszystkich kolorów, z wyjątkiem kolorów zawierających czerń. Wartość domyślna wynosi 0p0,25.

Oznacza odległość, na jaką farby „nadlewają się” do czerni lub wielkość holdback, czyli odległość pomiędzy krawędziami czerni oraz farbami pod spodem do zalewkowania głębokich czerni. Wartość domyślna to 0p0.5. Wartość ta jest często od 1.5 do 2 razy większa od domyślnej szerokości zalewki.

W programie InDesign wartość opcji Kolor czarny wyznacza wartość pełnej czerni lub głębokiej czerni — podstawowej czarnej farby (K), która jest mieszana z innymi farbami w celu uzyskania głębszej barwy.

Wygląd zalewki

Styk jest miejscem, w którym stykają się dwie krawędzie zalewek. Można zmieniać kształt zewnętrznej części styku krawędzi dwóch segmentów zalewek oraz skrzyżowania trzech zalewek.

Pozwala zmieniać wygląd zewnętrznej części styku krawędzi dwóch segmentów zalewek. Dostępne kształty: Ścięty, Okrągły, Faza. Kształtem domyślnym jest Ścięty, który jest zgodny z wcześniejszymi wynikami zalewkowania celem zachowania zgodności ze starszymi wersjami modułu Adobe Trapping Engine.

Pozwala zmieniać wygląd przecięcia się trzech zalewek. Ustawienie Okrągły (domyślne) zmienia kształt zakończenia zalewki w taki sposób, aby odseparować ją od przecinającego się obiektu. Nałożenie ma wpływ na kształt zalewki wygenerowanej przez najjaśniejszy obiekt o neutralnej gęstości, który przecina się przynajmniej z dwoma ciemniejszymi obiektami. Zakończenie najjaśniejszej zalewki jest „owinięte” wokół punktu przecięcia się trzech obiektów.

Progi zalewek

Określa próg zmiany koloru, przy którym moduł zalewkowania tworzy zalewkę. Niektóre zadania wymagają zalewkowania tylko najbardziej ekstremalnych zmian kolorów, a niektóre bardziej subtelnych. Wartość Stopień oznacza stopień, do którego składniki (np. wartości CMYK) sąsiadujących ze sobą kolorów muszą różnić się między sobą przed zastosowaniem zalewkowania.

Aby zmienić stopień różnicy pomiędzy składnikami farb sąsiadujących ze sobą kolorów wymagany do zastosowania zalewkowania, należy zwiększyć lub zmniejszyć wartość ustawienia Stopień w oknie dialogowym Nowe ustawienie predefiniowane zalewki lub Modyfikuj opcje ustawienia predefiniowanego zalewki. Wartość domyślna to 10%. Najlepsze wyniki zapewniają wartości z przedziału 8–20%. Niższe wartości procentowe zwiększają czułość na różnice pomiędzy kolorami, przez co zwiększają liczbę zalewek.

Oznacza minimalną ilość czarnej farby wymaganą przed zastosowaniem ustawienia szerokości czarnej zalewki. Wartość domyślna to 100%. Najlepsze wyniki zapewniają wartości wyższe lub równe 70%.

Oznacza wartość naturalnej gęstości wyższą lub równą wartości, przy której program InDesign uznaje daną farbę za czarną. Przykład: Jeśli ciemna farba dodatkowa ma korzystać z ustawienia czarnej zalewki, należy podać w tym miejscu wartość naturalnej gęstości. Wartość ta jest zazwyczaj zbliżona do wartości domyślnej 1,6.

Określa moment, w którym moduł zalewkowania zaczyna oblewać z obu stron środkową linię granicy kolorów. Wartość ta odnosi się do proporcji naturalnej gęstości jaśniejszego koloru do wartości naturalnej gęstości sąsiadującego z nim ciemniejszego koloru. Przykład: Ustawienie wartości zalewki przesuwanej równej 70% powoduje przesunięcie punktu oblewania przez zalewkę środkowej linii do miejsca, w którym kolor jaśniejszy przewyższa kolor ciemniejszy o 70% pod względem naturalnej gęstości (naturalna gęstość jaśniejszego koloru podzielona przez naturalną gęstość ciemniejszego koloru jest większa od 0,70). Kolory o takiej samej neutralnej gęstości będą zawsze rozlewane dokładnie wokół linii środkowej — chyba, że opcja Zalewka przesuwna jest ustawiona jako 100%.

Oznacza stopień wykorzystania składników sąsiadujących kolorów w celu redukcji koloru zalewki. Ustawienie to pomaga zapobiec utworzeniu przez niektóre sąsiadujące kolory (np. pastele) nieatrakcyjnej wizualnie zalewki, która będzie ciemniejsza od obu kolorów. Ustawienie wartości redukcji koloru zalewki poniżej 100% powoduje rozjaśnienie koloru zalewki. Wartość redukcji koloru zlewki równa 0% tworzy zalewkę o naturalnej gęstości równej naturalnej gęstości ciemniejszego koloru.

Zalewkowanie zaimportowanych grafik

Istnieje możliwość utworzenia ustawienia predefiniowanego zalewki, które będzie kontrolować zalewki wewnątrz obrazów, zalewki między obrazami bitmap (np. zdjęcia lub obrazy zapisane w rastrowych plikach PDF) oraz obiekty wektorowe (pochodzące np. z programów do rysowania lub wektorowych plików PDF). Każdy moduł zalewkowania obsługuje importowane grafiki w różny sposób. Należy pamiętać o tych różnicach podczas ustawiania opcji zalewkowania.

Zapewnia opcje pozwalające określić miejsce zastosowania podlewki podczas zalewkowania obiektów wektorowych (w tym obiektów narysowanych w programie InDesign) w obrazach bitmapowych. Wszystkie opcje oprócz opcji Neutralna gęstość prowadzą do spójnego wyglądu krawędzi. Opcja Środek tworzy zalewkę, która oblewa krawędź pomiędzy obiektami i obrazami. Opcja Podlewka sprawia, że obiekty nakładają się na sąsiadujący z nimi obraz. Opcja Naturalna gęstość stosuje te same zasady zalewkowania, których użyto w innym miejscu w dokumencie. Zalewkowanie na styku obiektu i fotografii przy włączonym ustawieniu Neutralna gęstość może skutkować wyraźnie nierównymi krawędziami zalewek. Opcja Nadlewka powoduje nałożenie się obrazu bitmapowego na sąsiadujący z nim obiekt.

Zapewnia zalewkowanie obiektów wektorowych (np. ramek użytych jako wektory) w obrazach z wykorzystaniem ustawień położenia zalewki. Jeśli obiekty wektorowe nie nakładają się na obrazy w danym zakresie stron, można wyłączyć tę opcję, aby przyspieszyć zalewkowanie tego zakresu stron.

Włącza zalewkowanie wzdłuż granic nakładających się lub sąsiadujących ze sobą obrazów bitmapowych. Funkcja ta jest domyślnie włączona.

Włącza zalewkowanie wśród kolorów w poszczególnych obrazach bitmapowych (nie tylko na styku z obrazami wektorowymi i tekstem). Opcji tej należy używać tylko w przypadku stron zawierających proste obrazy o wysokim kontraście, jak np. zrzuty ekranowe lub kolorowe rysunki. Opcję należy pozostawić odznaczoną w przypadku obrazów o ciągłej tonacji oraz skomplikowanych. W przeciwnym wypadku mogą powstać błędne zalewki. Zalewkowanie jest sprawniejsze, gdy opcja ta jest odznaczona.

Zapewnia zalewkowanie obrazów 1-bitowych w sąsiadujących z nimi obiektach. Ponieważ obrazy 1-bitowe są jednokolorowe, w przypadku tej opcji nie są używane ustawienia położenia zalewek. W większości przypadków opcja ta może pozostać niezaznaczona. W niektórych przypadkach, np. w przypadku obrazów 1-bitowych z szerokimi przerwami między pikselami, zaznaczenie tej opcji może zaciemnić obraz i spowolnić proces zalewkowania.

Zalewkowanie czerni — informacje

Podczas tworzenia lub edycji ustawień predefiniowanych wartość wpisana w polu Kolor czarny określa, jaka barwa jest uznawana za czerń kryjącą, a jaka za głęboką czerń. Głęboka czerń to dowolny kolor czarny, wykorzystujący barwę pomocniczą, czyli jedną lub więcej farb podstawowych, w celu zwiększenia intensywności czerni.

Ustawienie Czarny jest przydatne w przypadku konieczności kompensacji zbyt dużego przyrostu punktu rastrowego (np. podczas używania papieru niskiej jakości). W takich sytuacjach obszary czarne o wartości niższej niż 100% są drukowane jako jednolite. Zmniejszając raster czerni lub głębokiej czerni (przy użyciu tint kryjącej czerni) i zmniejszając domyślne, 100-procentowe ustawienie Kolor czarny, można skompensować przyrost punktu rastrowego i oraz spowodować stosowanie zalewek o właściwej szerokości na brzegach czarnych obiektów.

Kiedy kolor osiąga wartość ustawienia Kolor czarny, do wszystkich kolorów z nim sąsiadujących są stosowane zalewki o szerokości czarnej zalewki, a do obszarów w kolorze głębokiej czerni są stosowane zalewki blokujące (również o szerokości czarnej zalewki).

Jeśli barwy pomocnicze rozszerzają się aż do krawędzi czarnego obszaru, przypadki błędnej rejestracji powodują, że krawędzie barw pomocniczych staja się widoczne, co tworzy niepożądaną poświatę lub zniekształcenia wokół krawędzi obiektów. Moduł zalewkowania używa dla głębokich czerni zalewki zabezpieczającej, zwanej holdback, aby zachować odpowiedni dystans pomiędzy barwami pomocniczymi a krawędziami odwróconych lub jasnych elementów na pierwszym planie, tak aby elementy te zachowały ostrość. Istnieje możliwość kontrolowania odległości barw pomocniczych od krawędzi czarnych obszarów poprzez określenie wartości szerokości zalewki czerni.

Dopasowanie wartości gęstości neutralnej farb

Dostosowanie wartości naturalnej gęstości farby (NG) wykorzystywanych przez wybrany moduł zalewkowania pozwala precyzyjnie określić położenie zalewek. Domyślne wartości NG dla farb podstawowych bazują na pomiarach naturalnej gęstości próbek farb podstawowych, zgodnych ze standardami branżowymi w różnych częściach świata. Zgodność z danym standardem określa wersja językowa. Przykład: Wartości NG dla języka angielskiego w wersji amerykańskiej i kanadyjskiej są zgodne z specyfikacjami SWOP (ang. Specifications for Web Offset Publications) dla farb jednolitych, opublikowanymi przez organizację Graphic Arts Technical Foundation of North America. Istnieje możliwość dostosowania neutralnych gęstości farb podstawowych, tak aby zapewnić zgodność ze standardami branżowymi w innych częściach świata.

Moduł zalewkujący pobiera wartości NG dla koloru dodatkowego z jego odpowiednika w standardzie CMYK. W przypadku większości kolorów dodatkowych wartości NG ich odpowiedników CMYK są wystarczająco dokładne, aby tworzyć prawidłowe zalewki. Farby dodatkowe, które nie łatwo jest symulować przy pomocy farb podstawowych, jak farby metaliczne i lakiery, mogą wymagać dostosowania ich wartości NG, aby moduł zalewkujący mógł prawidłowo je zalewkować. Podając nowe wartości, można zapewnić, że farba wizualnie ciemniejsza lub jaśniejsza jest w taki sam sposób rozpoznawana przez moduł zalewkujący. Położenie zlewki zostaje następnie zastosowane automatycznie.

Informacje dotyczące właściwej naturalnej gęstości danej farby można uzyskać od specjalisty. Najdokładniejszą metodą określania wartości NG farby jest pomiar jej próbki zwykłym gęstościomierzem. Należy dokonać odczytu wizualnej gęstości (V) farby (nie korzystać z filtrów procesów). Jeśli wartość różni się od ustawienia domyślnego, należy wpisać nową wartość w polu NG.

Dokonując zmian w wartościach NG, należy kierować się poniższymi wytycznymi:

Farby metaliczne są zazwyczaj ciemniejsze niż ich odpowiedniki CMYK, natomiast farby nieprzezroczyste zasłaniają jakiekolwiek farby znajdujące się pod nimi. Ogólnie, zaleca się ustawianie wartości NG metalicznych i nieprzezroczystych kolorów dodatkowych znacznie powyżej wartości domyślnych celem uniknięcia nadlewkowania kolorów.

Farby te są z reguły jaśniejsze niż ich podstawowe odpowiedniki. W przypadku tych farb warto ustawić wartość NG poniżej wartości domyślnych, co pozwoli na ich nadlewkowanie do sąsiadujących z nimi ciemniejszych kolorów.

Niektóre kolory dodatkowe, np. turkusowy lub intensywnie pomarańczowy, są znacznie ciemniejsze lub jaśniejsze niż ich odpowiedniki CMYK. Można to stwierdzić, porównując wydrukowane próbki farb dodatkowych z wydrukowanymi próbkami ich odpowiedników CMYK. W razie konieczności można następnie odpowiednio zwiększyć lub zmniejszyć wartość NG danej farby dodatkowej.

Dostosowywanie zalewkowania do farb specjalnych

Korzystanie z pewnych typów farb wymaga zastosowania specjalnego rodzaju zalewkowania. Przykład: jeśli w dokumencie jest wykorzystywany lakier, należy ograniczyć jego wpływ na zalewkowanie. Jeśli jednak pewne obszary dokumentu są nadrukowywane całkowicie nieprzezroczystą farbą, nie trzeba tworzyć zalewek dla elementów znajdujących się pod spodem. W takich sytuacjach dostępne są opcje farb. Ogólnie nie zaleca się zmiany ustawień domyślnych, z wyjątkiem sytuacji, w których czynność taką zaleca dostawca usługi „prepress”.

Dopasowywanie kolejności zalewkowania

Kolejność zalewkowania (zwana też sekwencją zalewkowania) jest zgodna z kolejnością drukowania farb na prasie, jednak nie jest zgodna z kolejnością tworzenia rozbarwień w urządzeniu wyjściowym.

Kolejność zalewkowania ma szczególne znaczenie w przypadku drukowania wielu kolorów nieprzezroczystych, takich jak farby metaliczne. Farby nieprzezroczyste znajdujące się niżej w kolejności są nadlewkowane pod farbami nieprzezroczystymi znajdującymi się wyżej w kolejności. Ten proces zapobiega nadlewkowaniu ostatniej stosowanej farby i zapewnia zalewki dobrej jakości.