Erişilebilirlik özellikleri

Hareket engelleri, körlük ve görme bozuklukları gibi engelleri olan kişilerin kullanabildiği bir belge veya uygulama erişilebilir olarak adlandırılır. Acrobat Reader ve PDF dosya formatındaki erişilebilirlik özellikleri; ekran okuyucular, büyüteçler ve Braille yazıcılar kullanılarak ya da kullanılmadan engelli kişilerin PDF'leri kullanmasını sağlar.

PDF'lerin erişilebilir olması tüm kullanıcıların yararınadır. Örneğin, PDF'nin sesli okunması için ekran okuyucu sağlayan belge yapısı aynı zamanda, mobil aygıtların küçük ekranlarında görüntünün yeniden akıtılıp görüntülenmesini sağlar. Aynı şekilde, erişilebilirliği olan bir PDF formunun hazır ayar sekmesi yalnızca hareket yeteneği sorunu olan engellilerin değil, tüm kullanıcıların formu daha kolay doldurmasına yardımcı olur.

Erişilebilirlik tercihlerini ayarlama

Acrobat Reader görme ve hareket engelli kullanıcılar için PDF'leri okumayı daha erişilebilir hale getiren birçok tercih sunar. Bu tercihler, PDF'lerin ekranda nasıl görüntüleneceğini ve ekran okuyucu tarafından nasıl okunacağını kontrol eder.

Erişilebilirle ilgili birçok tercih, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'nda bulunabilir. Bu tercihleri ayarlamakla ilgili ekran talimatları da sunulur. Erişilebilirliği etkileyen bazı tercihlere (Okuma, Formlar ve Multimedya kategorileri dahil) Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndan erişilemez. Tercihler iletişim kutusunda tüm tercihleri ayarlayabilirsiniz.

Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki bazı tercihlerin adı, Tercihler iletişim kutusunda görüntülenen bazı tercihlerin adlarından farklıdır

Erişilebilirlik tercihlerini Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı ile ayarlama

Erişilebilirlik tercihlerini Tercihler iletişim kutusuyla ayarlama

Acrobat Reader'da tercihler iletişim kutusuna erişmek için Düzenle > Tercihler  öğesini seçin. Tercihler iletişim kutusunun çeşitli panellerinde yardımcı yazılımınız ve aygıtlarınız için uygun tercihleri ayarlayın.

Erişilebilirlik panelindeki erişilebilirlik tercihleri

• Belge Renklerini Değiştir: Metin ve arka plan için kontrast oluşturan renk birleşimleri listesinden seçim yapmak veya kendiniz oluşturmak için bu tercihi seçin.

• Her Zaman Sayfa Mizanpajı Stilini Kullan: Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki Sayfa Mizanpajı Stilini Geçersiz Kıl seçeneğine karşılık gelir.
• Her Zaman Yakınlaştırma Ayarını Kullan: Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki Belge Yakınlaştırmasını Geçersiz Kıl seçeneğine karşılık gelir.
• Özel Bir Sekme Sırası Belirtilmedikçe Belge Yapısı Sekme Sırasını Kullan: Sekme sırası belirtilmemiş belgelerdeki form alanlarında ve bağlantılarda gezinmeyi geliştirir.
• Daima Klavye Seçim İmlecini Göster: Ekran büyüteci kullanıyorsanız bu seçeneği belirleyin. Bu tercih, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki Daima Klavye Seçim İmlecini Göster seçeneğine karşılık gelir.
• Her Zaman Sistem Seçim Rengini Kullan: İşaretlendiğinde varsayılan seçim rengi (mavi) sistemin belirttiği bir renkle değiştirilir.
• Portföyleri Dosya Modunda Göster: İşaretlendiğinde PDF Portföyü bileşen dosyalarını ve dosya ayrıntılarını liste halinde gösterir. Dosya modu; hareket eksikliği, körlük veya görme bozukluğu gibi engellere sahip kişiler için daha iyi okuma deneyimi sağlar.

Belgeler panelindeki erişilebilirlik tercihleri

• Belgedeki Değişiklikleri Geçici Dosyaya Belirli Aralıklarla Otomatik Olarak Kaydet: İşaretlenmediğinde bu tercih otomatik kaydetme eylemini devre dışı bırakır. PDF her kaydedildiğinde, ekran okuyucu veya büyüteci belgeyi yeniden yüklemelidir. Bu tercih, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki Belgeyi Otomatik Kaydetmeyi Devre Dışı Bırak seçeneğine karşılık gelir.

Formlar panelindeki erişilebilirlik tercihlere

• Alanları Vurgulama Rengi ve Gerekli Alanları Vurgulama Rengi: Bu tercihler, doldurulabilir form alanlarını vurgulamak için hangi renklerin kullanılacağını belirtir. Bu ayarlar, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki Alanı Vurgulama Rengi ve Gerekli Alanı Vurgulama Rengi seçeneklerine karşılık gelir.
• Otomatik Tamamlama: Form alanlarını daha az tuşa basarak doldurmak için Acrobat Reader'ın form alanlarında bazı girişleri otomatik olarak tamamlamayı önermesini sağlar. Bu tercih, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki herhangi bir seçeneğe karşılık gelmez.

Multimedya panelindeki erişilebilirlik tercihleri

• Uygun Olduğunda Altyazıları Göster.
• Uygun Olduğunda Dublaj Ses Dosyasını Çal.
• Uygun Olduğunda Ek Metin Başlıklarını Göster.
• Uygun Olduğunda Sesli Açıklamaları (veya Görüntülü Açıklamaları ya da Açıklayıcı Videoları) Göster.

Bu tercihler, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki herhangi bir seçeneğe karşılık gelmez.

Sayfa Görüntüleme panelindeki erişilebilirlik tercihleri

• Yakınlaştır: Belgelerin ekran büyütmesini ayarlar ve görme sorunu olan okuyucular için yeniden akıtılan PDF'lerin okunmasını kolaylaştırır. Bu tercih, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki Belge Yakınlaştırmasını Geçersiz Kıl seçeneğine karşılık gelir.
• Metni Yumuşat: Metnin kenar yumuşatmasını denetler. Metnin yumuşatmasını devre dışı bırakmak ve metni daha keskin ve ekran büyütücüyle okunmasını daha kolay yapmak için Hiçbiri seçeneğini belirleyin. Bu tercih, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki Metin Yumuşatmayı Devre Dışı Bırak seçeneğine karşılık gelir.

Okuma panelindeki erişilebilirlik tercihleri

• Okuma Sırası: Belgelerin okuma sırasını belirtir. Okuma sırası tercihleri Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'nda da görüntülenir.
• Okuma Sırasını Belgeden Çıkar (Önerilen): Etiketlenmemiş belgelerin okuma sırasını, yapının çıkarılması düzenine ilişkin gelişmiş analiz yöntemini kullanarak yorumlar.
• Soldan Sağa, Üstten Alta Okuma Sırası: Metni, sayfadaki yerleşimine göre soldan sağa ve üstten alta doğru okuyarak sunar. Bu yöntem, Okuma Sırasını Belgeden Çıkar seçeneğinden daha hızlıdır. Bu yöntem yalnızca metni analiz eder; form alanları yok sayılır ve tablolar oldukları gibi tanınmaz.
• Ham Baskı Akışındaki Okuma Sırasını Kullan: Metni, baskı akışında kaydedildiği sırayla sunar. Bu yöntem, Okuma Sırasını Belgeden Çıkar seçeneğinden daha hızlıdır. Bu yöntem yalnızca metni analiz eder; form alanları yok sayılır ve tablolar oldukları gibi tanınmaz.
• Etiketlenmiş Belgelerdeki Okuma Sırasını Geçersiz Kıl: Belgenin etiket yapısında belirtilen okuma sırasının yerine Okuma tercihlerinde belirtilen okuma sırasını kullanır. Bu tercihi yalnızca kötü biçimde etiketlenmiş PDF'lerde sorunla karşılaşırsanız kullanın. Bu tercih, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki Etiketlenmiş Belgelerdeki Okuma Sırasını Geçersiz Kıl seçeneğine karşılık gelir.
• Sayfa - Belge: Bu tercih, ekran okuyucusuna bir seferde belgenin ne kadarlık bir kısmının teslim edildiğini belirler.  PDF etiketlenmemişse Reader, belgeyi analiz ederek belgenin yapısını ve okuma sırasını belirlemeye çalışabilir. Bu işlem, belge uzun olduğunda zaman alabilir. Reader'ın tek seferde belgenin yalnızca küçük bir kısmını analiz etmesi için Reader'ı yalnızca görünen sayfayı teslim edecek şekilde ayarlayın. Bu faktör, belgenin boyutu ve karmaşıklığı ile ekran okuyucunun özelliklerine göre değişebilir. Reader, bilgileri ekran okuyucuya, ekran büyütücüye veya diğer yardımcı yazılıma aktarırken, bilgileri yardımcı yazılımdan doğrudan erişilebilen bir arabelleğe yükler. Ara belleğe teslim edilen bilgilerin miktarı, Reader'ın belgeyi açma, sonraki sayfaya gitme, görünümleri değiştirme ve komutları gerçekleştirme gibi görevleri yerine getirme süresini etkileyebilir.
  • Büyük Belgeler İçin Yalnızca Görülen Sayfaları Oku: Bu seçenek ekran büyütücüsü kullandığınızda en iyi seçenektir. Yazılımın belgenin görülmeyen bölümlerini işlemesi gereksinimini ortadan kaldırarak performansı artırır. Reader, PDF'nin yalnızca görüntülenmekte olan sayfalarını ara belleğe gönderdiğinde yardımcı teknoloji yalnızca bu sayfalara erişebilir. Bir sonraki sayfa görünür olana ve Reader sayfa bilgilerini ara belleğe gönderene kadar diğer sayfaya gidemez. Bu nedenle, bu seçenek belirlenmişse belgede sayfa sayfa ilerlemek için Reader'ın gezinme özelliklerini kullanmanız gerekir. Ayrıca Reader'ın yardımcı teknolojiye yalnızca görüntülenmekte olan sayfaları göndermesini seçtiyseniz tercihlerde Varsayılan Sayfa Mizanpajı seçeneğini Tek Sayfa olarak ayarlamalısınız. Reader, görüntülenen tüm sayfaların sayfa bilgilerini gönderdiği için yardımcı teknoloji görünebilen sayfaların ve yalnızca bir kısmı görünen (bir sayfanın alt kısmı veya bir sonraki sayfanın üst kısmı gibi) sayfaların bilgilerini de alır. Tek Sayfa dışında, Sürekli gibi bir sayfa görüntüleme ayarı kullanırken bir sonraki sayfayı görüntülerseniz teknoloji önceki sayfanın hangi bölümünün yüksek sesle okunduğunu doğru bir şekilde izlemez. Varsayılan sayfa mizanpajını Tek Sayfa olarak ayarlama hakkında daha fazla bilgi için bkz. PDF'leri görüntüleme tercihleri. Bu seçenek, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki Yalnızca Görülen Sayfaları Oku seçeneğine karşılık gelir.
  • Tüm Belgeyi Oku: Bu seçenek, kendi gezinme ve arama araçları olan ekran okuyucunuz varsa ve bu araçlara Acrobat'taki araçlardan daha fazla alışmışsanız en iyisi olabilir.
  • Büyük Belgeler İçin Yalnızca Görülen Sayfaları Oku: Bu seçenek varsayılan olarak işaretlidir ve uzun ya da karmaşık PDF'lerde ekran okuyucusu kullandığınız durumlarda en iyi seçenektir. Acrobat'ın küçük belgelerin tamamını, büyük belgeleri ise sayfa sayfa teslim etmesini sağlar. Bu tercih, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki Büyük Belgeler İçin Yalnızca Görülen Sayfaları Oku seçeneğine karşılık gelir.
• Belgeleri Etiketlenmeden Önce Onayla: İşaretlendiğinde, Acrobat etiketlenmemiş belgeyi okumaya hazırlamadan önce kullanılan seçenekleri kullanıcının onaylamasını sağlar. Etiketleme, özellikle büyük belgelerde zaman alıcı bir işlem olabilir. Bu tercih, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki Belgeleri Etiketlenmeden Önce Onayla seçeneğine karşılık gelir.
• Sesli Okuma Seçenekleri: Sesli Okuma'da kullanılan sesin düzeyini, hızını ve ses perdesini kontrol etmek için bu bölümdeki tercihleri ayarlar. Varsayılan sesi veya işletim sisteminin sağladığı herhangi bir sesi kullanmayı seçebilirsiniz. Metin bloklarını okumak için yukarı ve aşağı ok tuşlarını da kullanabilirsiniz. Bu tercihler, Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'ndaki herhangi bir seçeneğe karşılık gelmez.

Fare eylemleri için klavye kısayolları

Acrobat Reader ve Acrobat klavye kısayolları birbiriyle aynıdır. Tam listeyi görmek için Acrobat Yardım sayfasında klavye kısayolları bölümüne bakın.

Ekran okuyucu veya büyüteç kullanma

Acrobat Reader'yi ekran büyüteci veya ekran okuyucu kullanacak şekilde ayarlamak için Erişilebilirlik Kurulum Yardımcısı'nı kullanın.

• Düzenle > Erişilebilirlik > Kurulum Asistanı'nı seçin ve Kurulum Asistanı'nın her ekranında istediğiniz seçenekleri belirleyin.

Sesli Metin Okuma aracını kullanma

Sesli Okuma, Acrobat Reader'de dahili olarak bulunan bir Metin Okuma (TTS) aracıdır. Sesli Okuma özelliği, PDF'deki metinleri sesli olarak okur. Bunlara yorum metinleri ile görüntülerin ve doldurulabilir alanların alternatif metin açıklamaları da dahildir. Etiketli PDF'lerde içerik, belgenin mantıksal yapı ağacında göründüğü sırada okunur. Etiketsiz belgelerde okuma sırası, Okuma tercihlerinde bir okuma sırası belirtilmediği sürece, sonuç çıkarma yöntemiyle bulunur.

Sesli Okuma özelliği, sisteminizde yüklü sesleri kullanır. Metin okuma veya dil uygulamalarından yüklenmiş SAPI 4 veya SAPI 5 seslerine sahipseniz PDF'lerinizin okunması için bunları seçebilirsiniz.

Sesli Okuma aracını kullanabilmek için sisteminizde Acrobat Reader ve bir Metin Okuma motoru yüklü olmalıdır. Acrobat Reader'da yüklediğiniz bir sesin seçilmiş olması gerekir. Ayrıca belgenin de erişilebilir olması gerekir. Aksi takdirde metin hiç okunamaz veya yanlış sırada okunur.

Acrobat Reader'daki ayarlarınızı doğrulamak için:

Sesli Okuma özelliğini etkinleştirme veya devre dışı bırakma

Sesli Okuma özelliğini kullanmadan önce etkinleştirin. Sistem kaynaklarında yer açmak ve diğer işlemlerin performansını arttırmak için Sesli Okuma özelliğini devre dışı bırakabilirsiniz.

Aşağıdakilerden birini yapın:

• Görünüm > Sesli Okuma > Sesli Okumayı Etkinleştir'i seçin.
• Görünüm > Sesli Okuma > Sesli Okumayı Devre Dışı Bırak'ı seçin.

PDF form alanlarını sesli okuma

PDF'deki metnin yeniden akışını sağlama

PDF'yi geçici olarak belge penceresi genişliğinde tek bir sütunda sunmak için yeniden düzenleyebilirsiniz. Bu yeniden akış görünümü, metnin okunması için yatay kaydırma yapılmadan belgenin standart monitörde büyütülmüş olarak ya da mobil aygıtta okunmasını kolaylaştırır.

• Metnin yeniden akışını sağlamak için Görünüm > Yakınlaştır > Yeniden Akıt'ı seçin.

Genellikle yeniden akış görünümünde yalnızca okunabilir metin görüntülenir. Yeniden akışa tabi olmayan metinlere formlar, yorumlar, dijital imza alanları ile sayfa numaraları, üstbilgiler ve altbilgiler gibi sayfa artefaktları dahildir. Hem okunabilir metne, hem de form veya dijital imza alanlara sahip olan sayfaların yeniden akışı sağlanamaz. Dikey metin yatay olarak yeniden akar.

İşletim sistemi erişilebilirlik araçları

Windows işletim sistemindeki erişilebilirlik araçları

Windows 10, Windows 8 ve Windows 7 işletim sistemlerinde bilgisayar ekranındaki bilgilere daha iyi veya alternatif erişim sunan yerleşik araçlar vardır. Okuyucu, ekran okuyucunun basit sürümüdür. Büyüteç bir ekran büyütme aracıdır.

Windows 10'da okuyucuyu kullanmaya başlama.

Windows 7'de konuşma seçeneğini ayarlama.

Windows işletim sistemlerindeki Metin Okuma ayarlarını yapma hakkında daha fazla bilgi için Microsoft'un erişilebilirlik web sitesine bakın.

macOS'taki erişilebilirlik araçları

En son macOS sürümlerinde, bilgisayar ekranındaki bilgilere daha iyi veya alternatif erişim sağlayan yerleşik araçlar vardır. macOS'taki erişilebilirlik araçları hakkında daha fazla bilgi için macOS Kullanım Kılavuzu'na göz atın.