Słowniczek

3GP

Platforma trzeciej generacji (ang. third generation platform). Format plików wideo zapisywanych przez telefony komórkowe.

16:9

Proporcje panoramicznego ekranu telewizyjnego.

AC3

Zobacz Dolby Digital.

ADC (Analog-to-Digital Converter — konwerter analogowo cyfrowy)

Układ sprzętowy, który przekształca analogowy sygnał audio lub wideo w sygnał cyfrowy, który można przetwarzać za pomocą komputera.

AGP, gniazdo

Gniazdo portu akceleratora grafiki (ang. accelerated graphics port). Złącze na płycie głównej komputera służące do instalowania karty z procesorem graficznym (GPU). Zobacz GPU.

aproksymacja

Niepożądany efekt ząbkowania (schodków) na przebiegających ukośnie liniach na zdjęciu, obrazie graficznym lub w znakach tekstu.

kanał alfa

Zawiera maskę, która definiuje przezroczyste obszary na obrazie graficznym lub klatce klipu. Informacje o kolorach zapisane są w kanałach trzech kolorów: czerwonego, zielonego i niebieskiego (RGB). Zobacz też kanał.

wideo analogowe

Zapis wideo w postaci ciągłego sygnału elektrycznego. Do urządzeń analogowych należy większość telewizorów i magnetowidów. Aby analogowy materiał wideo można było przechowywać i obrabiać w pamięci komputera, musi on zostać przekształcony w wideo cyfrowe.

wygładzanie

Wygładzanie krawędzi obrazu, grafiki lub znaków tekstu. Krawędzie poddane wygładzaniu są w zbliżeniu rozmyte, ale gdy patrzy się na nie z normalnej odległości — wyglądają na gładkie. Wygładzanie ma duże znaczenie w przypadku pracy z grafiką wysokiej jakości przeznaczoną do emisji.

artefakt

Zniekształcenie obrazu lub sygnału dźwiękowego. W przypadku wideo cyfrowego artefakty mogą być skutkiem podania do urządzenia wejściowego zbyt intensywnego strumienia danych lub zastosowania nadmiernej bądź niewłaściwej kompresji.

proporcje

Stosunek szerokości obrazu do jego wysokości. Na przykład standardowy ekran telewizyjny ma proporcje 4:3. Obraz w większości filmów ma bardziej „wydłużone” proporcje 16:9. Zobacz też szeroki ekran.

wyprzedzenie audio

częstotliwość próbkowania audio

Liczba próbek rejestrowanych w ciągu jednej sekundy w celu uzyskania cyfrowego zapisu dźwięku. Im wyższa częstotliwość próbkowania, tym wyższa jakość cyfrowego dźwięku. Częstotliwość 44 100 próbek na sekundę odpowiada zapisowi o jakości typowej dla płyty CD i pozwala na przeniesienie wszystkich częstotliwości słyszalnych dla człowieka.

AVI

Audio Video Interleave. Standard plików z nieskompresowanymi danymi wideo obowiązujący na platformie Microsoft® Windows®.

konwerter AV-DV

Urządzenie elektroniczne, które przekształca sygnał wideo analogowego w sygnał wideo cyfrowego. Hasło pokrewne: konwerter DV-AV.

głębia bitowa

W kontekście cyfrowej grafiki i wideo głębia bitowa oznacza liczbę kolorów możliwą do wyświetlenia w obrazie. Obraz czarno-biały o wysokim kontraście (bez tonów szarości) ma głębię 1-bitową, co oznacza, że każdy piksel może być albo czarny, albo biały. Im większa głębia bitowa, tym więcej dostępnych kolorów. Głębia 24-bitowa umożliwia wyświetlenie wielu milionów kolorów.

Podobnie, w kontekście dźwięku cyfrowego głębia bitowa oznacza liczbę bitów na próbkę. Im większa liczba, tym wyższa jakość dźwięku.

bitmapa

Obraz graficzny złożony z odrębnych pikseli, z których każdy ma przypisane wartości definiujące jego jasność i kolor.

Blu-ray

Format płyt optycznych o pojemności pięciokrotnie większej od pojemności płyt DVD. Na płycie jednowarstwowej mieści się 25 GB danych, a na płycie dwuwarstwowej mieści się 50 GB danych. Nazwa pochodzi od koloru stosowanego lasera (niebiesko-fioletowego, w odróżnieniu od laserów czerwonych używanych do odczytu innych nośników optycznych).

niebieski ekran

kamera

Cyfrowa kamera wideo — urządzenie rejestrujące ciągłe sekwencje obrazów i generujące sygnał umożliwiający wyświetlanie lub przesyłanie sygnału wideo.

przechwytywanie

Proces przenoszenia źródłowego materiału wideo z kamkordera lub urządzenia taśmowego do komputera. Jeśli źródłowy materiał wideo jest zapisany w postaci analogowej, w procesie przechwytywania następuje przekształcenie go do postaci cyfrowej.

karta przechwytująca

Niekiedy nazywana kartą wideo. Karta zainstalowana w komputerze i służąca do digitalizowania sygnału wideo. W przypadku źródłowych materiałów wideo w postaci cyfrowej — urządzenie, które po prostu przekazuje dane do pliku na dysku twardym.

kanał

W grafice komputerowej — zbiór informacji o kolorze. Każdy obraz graficzny zawiera trzy odrębne kanały (czerwony, zielony i niebieski), które można niezależnie modyfikować. Możliwe jest stosowanie dodatkowych kanałów, tak zwanych kanałów alfa, które definiują obszary przezroczyste.

chroma

Skrócona forma terminu chrominancja.

miksowanie wideo

Efekt wideo, który usuwa obszar o określonym kolorze. Ten efekt jest często używany w telewizyjnych prognozach pogody, do umieszczania mapy meteorologicznej za prezenterem.

chrominancja

Informacje o kolorze w sygnale wideo, składające się z informacji o barwie (przesunięcie fazowe sygnału) i nasyceniu (amplituda sygnału).

Cinepak®

Kodek używany powszechnie do kompresji plików wideo na płytach CD-ROM. Kodek Cinepak realizuje kompresję w dziedzinie czasu i przestrzeni oraz umożliwia limitowanie szybkości bitowej.

klip

Zdigitalizowany lub przechwycony fragment materiału wideo i/lub audio.

kodek

Skrót od: kompresor/dekompresor. Urządzenie lub program, którego zadaniem jest kompresowanie plików wideo i dźwiękowych przy użyciu określonych algorytmów, tak aby łatwiej było na nich operować i je przechowywać, oraz dekompresowanie plików w celu ich odtworzenia. Typowe kodeki konwertują analogowe sygnały wideo na skompresowane cyfrowe pliki wideo (na przykład MPEG) lub analogowe sygnały dźwiękowe na cyfrowe pliki dźwiękowe (na przykład RealAudio®). Zobacz też kompresja.

kolorowe pasy

korekcja kolorów

Proces zmiany kolorów w materiale wideo, zwłaszcza jeśli został on sfilmowany w nieoptymalnych warunkach, takich jak słabe oświetlenie.

tworzenie kompozycji

Proces łączenia obrazów w jeden obraz „kompozytowy” lub „złożony”.

kompresja

Proces przekształcania danych, na przykład z pliku audio lub wideo, do postaci, w której zajmują mniejszą objętość.

wskaźnik czasu bieżącego

W programie Adobe Premiere Elements: szary wskaźnik z czerwoną linią na osi czasu i w oknie Właściwości oraz szary wskaźnik z szarą linią w oknie Monitor. Wskaźnik służy do nawigacji w klipach oraz do wskazywania konkretnych klatek.

cięcie

Najprostszy typ przejścia, w którym po ostatniej klatce jednego klipu następuje pierwsza klatka drugiego klipu.

D1

Skrót od Digital 1 — nazwy formatu cyfrowego wideo, w którym klatka ma proporcje 4:3, a piksele mają proporcje 0,9:1. Piksele w formacie D1 są prostokątne (niekwadratowe), w przeciwieństwie do pikseli w formacie analogowym. D1 jest międzynarodowym standardem telewizyjnym: w formacie D1-NTSC klatka ma wymiary 720 x 486 pikseli, a w formacie D1-PAL 720 x 576 pikseli. Zobacz też wideo cyfrowe i materiał z kwadratowymi pikselami.

szybkość transmisji

Ilość danych przesyłana w jednostce czasu (na przykład 10 MB na sekundę). W niektórych kontekstach używany jest termin szybkość przesyłania danych, np. w znaczeniu szybkości, z jaką dysk twardy może odczytywać i udostępniać informacje.

dekodowanie

Dzielić zakodowany sygnał wideo na odrębne składniki. Zobacz też: kodowanie.

usuwanie przeplotu

Usuwać artefakty będące skutkiem przeplotu półobrazów (linii) w materiale wideo. Zobacz też przeplot.

wideo cyfrowe

Materiał wideo w postaci ciągu cyfr binarnych: zer i jedynek. Wszystkie dane przetwarzane przez komputer muszą mieć postać cyfrową, dlatego wideo analogowe przed obróbką na komputerze musi zostać przekształcone do postaci cyfrowej. Zobacz też wideo analogowe, konwerter AV-DV i konwerter DV-AV.

digitalizacja

Przekształcanie analogowego materiału wideo lub audio do postaci cyfrowej.

rozpuszczanie

Zanikanie jednego klipu i jednoczesne pojawianie się drugiego.

roztrząsanie

Nadawanie sąsiednim pikselom naprzemiennie różnych kolorów w celu zasymulowania kolorów pośrednich. (Na przykład sąsiadujące piksele niebieskie i żółte stanowią przybliżenie koloru zielonego). Dithering umożliwia zasymulowanie na monitorze kolorów, których monitor ten faktycznie nie jest w stanie wyświetlić.

Dolby Digital

Standardowy format stratnego kodowania dźwięku używany na płytach DVD Video. Obsługuje dźwięk monofoniczny i stereofoniczny, ale najczęściej stosowany jest do kompresowania dźwięku surround w układzie 5.1 przy użyciu kodeka AC-3. Zobacz też stratny.

pomijanie klatek

Korekta kodu czasowego polegająca na pomijaniu niektórych klatek w celu skompensowania nieparzystej liczby (29,97) klatek na sekundę w kolorowym materiale wideo. Kod czasowy z pomijaniem klatek jest wymagany w przypadku materiałów przeznaczonych do emisji. Zobacz też bez pomijania klatek i pominięte klatki.

zanik

Obszar taśmy magnetycznej, w którym występuje luka w zapisie informacji. Zaniki mogą powstawać w wyniku zanieczyszczenia, nadmiernego zużycia lub uszkodzenia mechanicznego. Mogą powodować losowe pojawianie się jaskrawych kolorowych pikselach na niektórych ramkach. Aby nie dopuścić do zaników, należy regularnie stosować taśmę czyszczącą głowicę kamkordera.

pominięte klatki

Klatki utracone w procesie digitalizacji lub przechwytywania wideo. Pomijanie klatek może być wynikiem niedostatecznej szybkości przesyłania danych na dysk twardy.

konwerter DV-AV

Urządzenie elektroniczne, które sygnał wideo cyfrowego przekształca w sygnał wideo analogowego. Hasło pokrewne: konwerter AV-DV.

DTV

Telewizja cyfrowa (ang. Digital TV). Termin używany niekiedy na określenie technologii wideo powszechnego użytku.

DV

W najbardziej ogólnym znaczeniu: wideo cyfrowe. Skrót ten oznacza jednak również określony typ kompresji stosowany w systemach i formatach wideo cyfrowego. DV to również określenie typu kasety z taśmą używanego w kamkorderach i urządzeniach cyfrowych DV.

DV in

Wejście wideo cyfrowego w kamerze.

DV przez USB

Rozwiązanie techniczne umożliwiające kamerom DV przesyłanie materiału wideo przez interfejs USB 2.0.

DVD

Skrót od Digital Video Disc (Cyfrowa płyta wideo) oraz Digital Versatile Disc (Uniwersalna płyta wideo). Płyty DVD z wyglądu przypominają płyty CD, ale mają znacznie większą pojemność — więcej niż z powodzeniem wystarczającą do zapisania filmu pełnometrażowego skompresowanego w formacie MPEG-2. Do odtwarzania płyt DVD potrzebne są specjalne napędy.

formaty DVD

Nagrywarki DVD obsługują jeden lub większą liczbą następujących formatów płyt: DVD-R, DVD-RW, DVD+R, DVD+RW, DVD+R DL i DVD-R DL. (Uwaga: formaty -R i +R różnią się od siebie, podobnie jak -RW i +RW). Na płytach w formacie R można wykonać nagranie tylko raz. Płyty RW umożliwiają wielokrotne nagrywanie. Symbol DL oznacza płytę dwuwarstwową. Zgodność z największą liczbą urządzeń zapewniają płyty R; nie wszystkie odtwarzacze DVD odczytują płyty RW.

markery DVD

Zobacz markery.

kod czasowy EBU

System kodu czasowego opracowany przez Europejską Unię Nadawców i oparty na standardach sygnałów wideo SECAM i PAL.

kodowanie

Scalanie odrębnych sygnałów wideo (na przykład czerwonego, zielonego i niebieskiego) w jeden sygnał lub przekształcanie pliku wideo w inny format za pomocą kodeka.

FCC

Federalna Komisja Komunikacji — instytucja sprawująca nadzór nad standardami emisji radiowej i telewizyjnej w Stanach Zjednoczonych.

półobrazy

Zbiory naprzemiennie rozmieszczonych linii poziomych, które składają się na obraz telewizyjny z przeplotem. Kompletna klatka obrazu telewizyjnego składa się z dwóch półobrazów: linie nieparzyste pierwszego półobrazu są przeplecione z liniami parzystymi drugiego półobrazu. Zobacz też przeplot.

wersja ostateczna

Finalna wersja opracowania wideo, złożona z klipów wysokiej jakości i gotowa do wyeksportowania na wybrany nośnik służący do rozpowszechniania. Hasło pokrewne: wersja robocza.

FireWire

Nazwa handlowa standardu IEEE 1394

stosowana przez firmę Apple® Computer.

kl./s

Liczba klatek na sekundę; standardowa jednostka szybkości odtwarzania wideo. Przy szybkości 15 kl./s i mniejszej oko ludzkie rozróżnia poszczególne klatki, przez co materiał wideo nie jest odtwarzany płynnie.

klatka

Pojedynczy obraz statyczny w sekwencji obrazów, które — gdy wyświetlane są szybko jeden po drugim — stwarzają wrażenie ruchu. Im więcej klatek na sekundę (kl./s), tym płynniejszy jest ruch postrzegany przez widza.

płynność odtwarzania

Liczba klatek wyświetlanych na sekundę w trakcie odtwarzania.

klatki na sekundę

Zobacz kl./s.

częstotliwość

Liczba cykli sygnału dźwiękowego na sekundę wyrażona w hercach (Hz). Od częstotliwości zależy wysokość dźwięku.

zakres barw

Dozwolony zakres wartości kolorów lub jasności w sygnale wideo. Wartości spoza tego zakresu mogą powodować zniekształcenia.

skala szarości

Szereg odcieni od prawdziwej czerni do prawdziwej bieli. W zastosowaniach wideo skala szarości jest zwykle 10-stopniowa.

GPU

Procesor graficzny (ang. graphics processing unit). Mikroprocesor wyposażony w funkcje pozwalające mu wykonywać operacje na grafice trójwymiarowej z większą wydajnością niż możliwa do uzyskania przy użyciu procesora głównego (CPU).

HDTV

Telewizja z obrazem w formacie High Definition. Jest to format emisji obrazu umożliwiający uzyskanie wyższej rozdzielczości niż w przypadku formatów tradycyjnych: NTSC, PAL i SECAM.

HDV

Wideo w formacie High Definition. W tym formacie materiały o jakości HDTV zapisywane są w kamkorderach.

barwa

Cecha umożliwiająca rozróżnienie kolorów (np. czerwony, żółty i niebieski). Tony białe, czarne i szare nie są uznawane za barwy.

IEEE 1394

Standard interfejsu umożliwiającego bezpośrednie przesyłanie materiałów DV (wideo cyfrowego) między urządzeniami, np. kamkorderem DV a komputerem. Standard IEEE 1394 definiuje także przewody i złącza tego interfejsu. Inne nazwy: FireWire, i.LINK. Zobacz też USB.

i.LINK

Nazwa handlowa interfejsu IEEE 1394

używana przez firmę Sony®.

stabilizator obrazu

Nazywany także elektronicznym stabilizatorem obrazu. Technika eliminowania ruchu wywołanego drganiami kamery.

kompresja międzyklatkowa

Metoda kompresji, taka jak MPEG, która ogranicza ilość danych wideo przez zapisywanie tylko różnic między bieżącą a poprzednią klatką.

przeplot

System opracowany na potrzeby wczesnych modeli telewizorów i nadal używany w standardowej telewizji. Wiązka elektronowa wzbudza powłokę luminoforową znajdującą się po wewnętrznej stronie ekranu, najpierw „rysując” poziome linie parzyste, a następnie poziome linie nieparzyste obrazu. Zanim linie parzyste zgasną, zaczynają świecić linie nieparzyste. Tak przeplecione półobrazy oko ludzkie postrzega jako kompletny obraz.

interpolacja

Metoda wyznaczania nowych punktów danych między znanymi punktami danych.

cięcie z przesunięciem J

Sposób montażu, w którym materiał dźwiękowy rozpoczyna się przed obrazem wideo, przez co początek filmu zyskuje na dramatyzmie. Inna nazwa tej techniki to wyprzedzenie audio.

JPEG

Zespół Joint Photographic Experts Group. Jednocześnie jest to nazwa formatu kompresji obrazów statycznych zdefiniowanego przez tę grupę. Ponieważ materiał wideo jest sekwencją obrazów statycznych, metoda kompresji JPEG może być używana do kompresowania wideo. Zobacz też MJPEG.

klucz

Metoda uzyskiwania efektu przezroczystości, na przykład z użyciem niebieskiego ekranu lub wypełniania przezroczystości.

klatki kluczowe

Punkty początkowe i końcowe efektów animowanych. Program Adobe Premiere Elements automatycznie generuje klatki pomiędzy klatkami kluczowymi, aby stworzyć wrażenie płynnego ruchu. Zobacz też interpolacja i generowanie klatek pośrednich

.

wypełnianie przezroczystości

Zastępowanie fragmentu jednego obrazu wideo obrazem pochodzącym z innego materiału lub źródła wideo. Technikę tę nazywa się także efektem niebieskiego ekranu. Zobacz też kluczowanie kolorem.

cięcie z przesunięciem L

Sposób montażu, w którym fragment wideo kończy się przed odpowiednim fragmentem audio. Pozwala uzyskać subtelne przejście między scenami. Aby wykonać cięcie z przesunięciem L w oknie osi czasu, przytrzymaj klawisz Alt i przeciągnij lewą krawędź klipu wideo w lewo; efekt będzie przypominał literę L , stąd angielska nazwa tej operacji: „L-cut”.

letterbox

Technika umożliwiająca zachowanie oryginalnych proporcji filmu kinowego na ekranie telewizyjnym. Polega na dodaniu umieszczeniu czarnych pasów na górze i na dole ekranu.

bezstratna

Metoda kompresji, która nie zmienia pierwotnej jakości obrazu. Operacją bezstratną jest na przykład przesłanie wideo cyfrowego przez połączenie IEEE 1394.

stratna

Metoda kompresji, która powoduje pogorszenie jakości. Algorytmy stratne kompresują dane cyfrowe, eliminując dane, których brak będzie możliwie najmniej widoczny dla ludzkiego oka, a przy tym umożliwiają uzyskanie najwyższego stopnia kompresji.

luminancja

Łączny wpływ jasności i kontrastu.

Machinima

Metoda tworzenia filmów łącząca w sobie tradycyjne techniki filmowe, animację i technologie typowe dla gier rozgrywających się w wirtualnej przestrzeni 3D. Machinima to słowo pochodzące od kombinacji „machine/cinema” lub ƒ„machine/animation”.

markery

Markery DVD wskazują położenie rozdziałów, scen i punktów zatrzymania używanych w menu płyty DVD. W programie Premiere Elements markery DVD są także nazywane markerami scen. Markery klipu wskazują ważne punkty wewnątrz klipu. Markery osi czasu wskazują sceny, położenie napisów tytułowych lub innych ważnych punktów w całym filmie. Markery klipów i markery osi czasu służą do określania położenia i przycinania klipów.

maska

Zobacz otoczka.

otoczka

Przezroczysty obszar obrazu, zwykle wyznaczony przez kształt graficzny lub niebieskie tło. Stosuje się też angielski termin „matte”.

MIDI

Musical Instrument Digital Interface. Standard wymiany danych między elektronicznymi instrumentami muzycznymi i komputerami.

miniaturowa oś czasu

Oś czasu wyświetlana pod panelem Monitor, gdy widoczna jest oś cen. Zobacz też oś czasu.

MJPEG

Motion JPEG. Standard kompresji, w którym każda klatka wideo jest zamieniana na skompresowany obraz JPEG. Standard MJPEG najlepiej nadaje się do kompresji wideo o jakości emisyjnej i lepiej niż MPEG sprawdza się w przypadku materiałów przedstawiających intensywny ruch. Zobacz też MPEG.

ruchome menu

Menu płyty DVD, którego tło jest ruchome i/lub w którym stosowane są animowane przyciski.

MP3

MPEG-1 Audio Layer 3. Standard kompresji i jednocześnie format plików z cyfrowym materiałem audio.

MPEG

Zespół Motion Pictures Expert Group. Jednocześnie typ kompresji i format wideo. Inaczej niż w formacie JPEG, w którym kompresowane są poszczególne klatki, w kompresji MPEG wyznaczane są i kodowane tylko różnice między bieżącą klatką a klatką poprzednią.

MPEG-1

Standard kompresji używany do konwersji wideo analogowego na potrzeby zastosowań cyfrowych. Został opracowany jako rozwiązanie umożliwiające uzyskanie wideo o jakości zbliżonej do emisyjnej na odtwarzaczach CD-ROM standardowej szybkości. Stopień kompresji wynosi około 100:1.

MPEG-2

Rozszerzenie standardu MPEG-1. Rozwiązanie opracowane na potrzeby studiów telewizyjnych. MPEG-2 jest standardem wideo o jakości emisyjnej stosowanym na płytach DVD. Do odtwarzania tak zapisanego materiału jest wymagany dekoder.

MPEG-3

Standard opracowany na potrzeby telewizji HDTV, który nie upowszechnił się, ponieważ — jak się okazało — standard MPEG-2 wystarczająco dobrze spełnia wymagania stawiane przez telewizję HDTV. Często mylony z MP3.

MPEG-4

Standard, opracowany na bazie poprzednich generacji MPEG, w którym dodano obsługę strumieniowego przesyłania wideo i udoskonalono metody kompresji. Często używany do podcastingu wideo.

montaż natywny

Montaż pierwotnie przechwyconych klipów w formacie DV i HDV z zachowaniem oryginalnej jakości niepogorszonej przez kompresję.

kolory neutralne

Zakres szarości, od czerni do bieli. W obszarach o kolorach neutralnych wartości RGB są równe.

szum

Zniekształcenie sygnału audio lub wideo, zwykle spowodowane przez zakłócenia.

redukcja szumu

Ograniczenie ilości szumu występującego podczas nagrywania lub odtwarzania.

bez pomijania klatek

Rodzaj kodu czasowego opartego na częstości klatek 29,97 kl./s stosowanej w telewizji kolorowej. Kod czasowy bez pomijania klatek jest preferowany w zastosowaniach nieemisyjnych i w większości formatów taśmowych klasy konsumenckiej. Hasło pokrewne: pomijanie klatek.

montaż nieliniowy

Komputerowy montaż wideo i audio z możliwością swobodnego dostępu do dowolnego punktu na osi czasu. Tradycyjny montaż ma charakter liniowy, ponieważ materiał wideo musi być montowany po kolei, od początku do końca.

NTSC

National Television Standards Committee. Standard transmisji kolorowego obrazu telewizyjnego obowiązujący w Ameryce Północnej, Japonii, Ameryce Środkowej i niektórych krajach Ameryki Południowej. W standardzie NTSC stosowany jest przeplot z częstotliwością 60 półobrazów na sekundę i 29,97 klatki na sekundę (kl./s).

obraz kontrolny NTSC

Obraz kontrolny złożony z ośmiu kolorowych pasów o równej szerokości. Służy do sprawdzania kanałów transmisji, jakości nagrania, jakości odtwarzania i regulacji monitora.

NTSC RGB

Sygnał czerwieni, zieleni i koloru niebieskiego z przeplotem, zgodny ze specyfikacją NTSC i odzwierciedlający podstawowe kolory obrazu.

montaż offline

Montaż wersji roboczej przy użyciu klipów o niskiej jakości, a następnie opracowanie wersji ostatecznej z klipami o wysokiej jakości — zwykle przy użyciu bardziej wyrafinowanego systemu montażowego niż ten, który służy do pracy nad wersją roboczą.

montaż online

Wykonanie całego montażu (w tym wersji roboczej) na tych samych klipach, które będą używane do opracowania wersji ostatecznej.

PAL

Phase alternating line. Standard telewizyjny obowiązujący w większości krajów Europu i Ameryki Południowej. W standardzie PAL stosowany jest przeplot z częstotliwością 50 półobrazów na sekundę i 25 klatek na sekundę.

gniazdo PCI

Gniazdo służące do podłączania kart rozszerzeń; spotykane w większości komputerów. Większość kart do przechwytywania wideo instaluje się w gniazdach PCI.

plik szczytowy

Plik pełniący rolę pamięci podręcznej, zawierający obraz przebiegu sygnału w pliku audio. Pliki szczytowe umożliwiają szybsze otwieranie, zapisywanie i rysowanie reprezentacji plików audio, ponieważ program nie musi ponownie odczytywać danych przebiegu audio za każdym razem, gdy otwiera lub wyświetla plik audio. Usuwanie plików szczytowych (*.pk) nie wpływa na oryginalne pliki audio.

piksel

Skrót od angielskiego określenia picture element, czyli element obrazu. Najmniejszy element możliwy do wyświetlenia na monitorze komputerowym — punkt o określonym kolorze i intensywności. Programy graficzne operują na pikselach kwadratowych. Jednak w obrazie wideo zgodnym ze standardami NTSC i PAL piksele są prostokątne, dlatego grafika komputerowa wyświetlana na ekranie telewizyjnym będzie zniekształcona (np. koło będzie widoczne jako owal), o ile jej proporcje nie zostaną dopasowane do specyfiki obrazu wideo.

pikselowy program cieniujący

W kontekście grafiki 3D jest to programu używany przez procesor GPU do renderowania oświetlenia i kolorów poszczególnych pikseli, co pozwala uzyskać realistyczne obrazy powierzchni. (Nie wszystkie procesory GPU obsługują pikselowe programy cieniujące). Pikselowe programy cieniujące są szeroko stosowane do tworzenia grafiki w grach komputerowych.

wtyczka

Moduł programowy wzbogacający funkcje programu. Na przykład w programie Adobe Premiere Elements można stosować wtyczki VST w celu uzyskiwania dodatkowych efektów dźwiękowych.

nadawanie internetowe

Dostarczanie plików audio lub wideo na urządzenia przenośne za pośrednictwem Internetu.

klatka podglądu

Jedna klatka klipu wybrana jako miniaturka informująca o treści klipu.

pliki podglądu

Pliki zawierające informacje o ścieżkach i efektach w projekcie. Pliki podglądu są tworzone w procesie renderowania i zapisywane na dysku twardym. Zmniejszają one czasochłonność ostatecznego eksportu filmu, ponieważ aplikacja do montażu wideo może wykorzystać informacje z plików podglądu, bez konieczności ponownego renderowania klipów.

drukowanie na taśmę

Rejestrowanie cyfrowego pliku wideo na taśmie wideo.

ustawienia predefiniowane projektu

Predefiniowany zbiór wartości ustawień projektu.

QuickTime (MOV)

Format materiałów wideo, dźwiękowych i trójwymiarowych firmy Apple Computer.

raster

Siatka pikseli składających się na obraz na ekranie telewizyjnym lub komputerowym.

materiał nieprzetworzony

Oryginalny, niezmontowany materiał filmowy lub wideo, który nie został poddany żadnym modyfikacjom.

czas rzeczywisty

Przetwarzanie w czasie rzeczywistym oznacza natychmiastowe przetwarzanie danych (odbywające się na bieżąco). W kontekście obróbki wideo określenie „w czasie rzeczywistym” odnosi się do efektów i przejść, których podgląd można wyświetlać bez przerywania procesu renderowania.

kodowanie regionów

W standardzie DVD jest to blokada dopuszczająca odtwarzanie płyty tylko w odtwarzaczach w określonym regionie.

renderowanie

Proces stosowania czynności montażowych, efektów i przejść do klatek wideo.

rozdzielczość

Liczba pikseli w każdej klatce wideo (na przykład 640 x 480). Przy identycznych pozostałych parametrach obraz o wyższej rozdzielczości będzie miał wyższą jakość.

RGB

Skrót oznaczający kolory: czerwony (red), zielony (green) i niebieski (blue). Są to trzy kolory podstawowe używane do wyświetlania kolorów na monitorach komputerowych i ekranach telewizyjnych.

dosunięcie

Automatyczne przesuwanie klipów na osi czasu w przód i wstecz względem wstawionego lub usuniętego klipu.

przetaczanie

Automatyczna zmiana czasu trwania sąsiedniego klipu po wstawieniu, usunięciu, wydłużeniu lub skróceniu edytowanego klipu.

wersja wstępna

Wstępna wersja opracowania wideo, często złożona z klipów o jakości niższej niż te, które używane będą w wersji ostatecznej.

częstotliwość próbkowania

W kontekście dźwięku cyfrowego jest to liczba próbek na sekundę. Im większa liczba, tym wyższa jakość dźwięku.

nasycenie

Intensywność lub klarowność koloru. Nasycenie reprezentuje intensywność szarości w stosunku do samej barwy i jest mierzone jako wartość procentowa, gdzie 0% oznacza barwę szarą, a 100% barwę całkowicie nasyconą.

wykrywanie scen

Automatyczne wykrywanie przejść między scenami w klipach wideo. Z funkcji wykrywania scen można korzystać podczas przechwytywania wideo (ale nie w formacie HDV) lub można jej użyć do przechwyconych wcześniej klipów. Program Premiere Elements umożliwia wykrywanie scen na podstawie obrazu.

markery scen

Zobacz markery.

Oś scen

Graficznie przedstawiony układ klipów z materiałami umożliwiający szybkie zmienianie ich kolejności, a także dodawanie napisów, przejść i efektów.

przewijanie z podglądem

Przewijanie materiału audio lub wideo w przód lub wstecz podczas podglądu lub odsłuchu.

SECAM

Systeme Electronique Couleur Avec Memoire, format telewizyjny stosowany głównie w Europie Wschodniej, Rosji i Afryce. W krajach tych odbiorniki telewizyjne obsługują zarówno standard SECAM, jak i PAL, ale w kamkorderach DV i odtwarzaczach DVD stosowany jest tylko standard PAL. Dlatego użytkownicy programu Adobe Premiere Elements w tych krajach powinni wybierać ustawienia predefiniowane PAL dla swoich projektów i płyt DVD.

stosunek sygnału do szumu

Stosunek szumu do pożądanego poziomu sygnału wideo lub audio, wyrażony w decybelach (dB). Im wyższa wartość, tym mniej zaszumiony obraz i dźwięk.

przesunięcie

Funkcja montażowa, która zmienia położenia punktu wyjścia poprzedniego klipu i punktu wejścia następnego klipu bez zmiany klipu środkowego ani czasu trwania programu. Hasło pokrewne: prześlizgnięcie.

prześlizgnięcie

Funkcja montażowa, która zmienia położenie punktu wejścia i wyjścia klipu bez wpływu na sąsiednie klipy lub czas trwania programu. Hasło pokrewne: przesunięcie.

śnieżenie

Losowe pojawianie się jasnych punktów na ekranie, często spowodowane zabrudzeniem taśmy wideo lub słabym odbiorem sygnału telewizyjnego.

materiał źródłowy

Nieprzetworzony, niezmontowany materiał wideo nagrany przez kamerę.

kompresja w dziedzinie przestrzeni

Metoda kompresji, w której objętość danych opisujących jedną klatkę wideo zostaje zmniejszona poprzez zidentyfikowanie obszarów w podobnym kolorze i wyeliminowanie nadmiarowości. Zobacz też kodek.

podzielony ekran

Efekt specjalny polegający na jednoczesnym wyświetlaniu scen w różnych obszarach ekranu.

materiał z kwadratowymi pikselami

Materiał, w którym piksele mają proporcje 1:1, zwykle wideo analogowe. Także w grafice komputerowej piksele mają zazwyczaj proporcje 1:1. Zobacz też D1.

klatka statyczna

Pojedyncza klatka wideo powtórzona w taki sposób, aby uzyskany obraz był nieruchomy.

seria ujęć

Seria obrazów przedstawiających klipy w filmie. Zmieniając kolejność obrazów, można zmienić kolejność klipów. W programie Adobe Premiere Elements do montażu serii ujęć służy oś scen. Zobacz Przegląd osi scen.

cięcie proste

Najczęściej spotykana operacja montażowa; kolejne klipy są umieszczane jeden za drugim w oknie osi czasu. Cięcia tego typu są preferowane w przejściach z podobnymi scenami, gdy montaż powinien być niewidoczny dla widza.

przesyłanie strumieniowe

Proces odtwarzania materiału wideo z Internetu w miarę odbierania — bez czekania na pobranie całego pliku.

striping

Przygotowanie taśmy do montażu poprzez zarejestrowanie sygnału wideo (np. czarnego) ze ścieżką kontrolną i kodem czasowym w celu zagwarantowania prawidłowego odtwarzania. Technika nazywana także „black stripe”.

nakładanie

Łączenie obrazów, w który co najmniej jedna warstwa jest częściowo przezroczysta. Zobacz także kompozycja.

S-Video

Super-Video. Technika przesyłania obrazu wideo, w której informacje o obrazie są podzielone na dwa odrębne sygnały: luminancji (jasności) i chrominancji (koloru).

kompresja w dziedzinie czasu

Metoda kompresji, w której wykrywane są podobne obszary na różnych klatkach i w ten sposób wyeliminowana zostaje nadmiarowość informacji. Zobacz też kodek.

kod czasowy

Format zapisu czasu w materiale wideo, złożony z liczby godzin, minut, sekund i klatek (na przykład, 1:20:24:09); umożliwia precyzyjny montaż. Zobacz też pomijanie klatek i bez pomijania klatek.

oś czasu

Element graficzny programu do montażu wideo, na którym układane są klipy wideo, audio i graficzne. Zobacz też miniaturowa oś czasu.

zmiana kodowania

Przekształcanie formatu pliku w inny. Ponowne kodowanie danych.

przekształcenie

Zmiana położenia obiektów (na przykład tekstu lub grafiki) polegająca na przesunięciu, obróceniu, wyrównaniu lub rozmieszczeniu.

przejście

W tym kontekście — przejście między jednym a drugim klipem wideo. Często przejściom towarzyszą efekty, w których elementy jednego klipu zostają zmieszane z elementami drugiego klipu.

przezroczystość

Wyrażony procentowo współczynnik krycia danego klipu wideo lub elementu.

przycinanie

Usuwanie klatek z początku, środka lub końca klipu.

generowanie klatek pośrednich

Funkcja polegająca na wypełnieniu klatek między dwoma obrazami, tak aby ruch sprawiał wrażenie bardziej płynnego. Zobacz też klatki kluczowe.

nieskompresowane wideo

Nieprzetworzony materiał wideo w postaci cyfrowej wyświetlany lub przechowywany w pierwotnym rozmiarze.

USB

Universal Serial Bus. Standard interfejsu umożliwiającego podłączanie urządzeń do komputera bez konieczności instalowania specjalnej karty ani konfigurowania innych elementów („plug and play”). Zobacz też IEEE 1394.

program cieniujący wierzchołków

W kontekście grafiki komputerowej — program używany przez procesor graficzny GPU do realistycznego renderowania efektów z uwzględnieniem położenia obiektu w przestrzeni. (Nie wszystkie procesory GPU obsługują wierzchołkowe programy cieniujące). Wierzchołkowe programy cieniujące są szeroko stosowane do tworzenia grafiki w grach komputerowych.

karta do przechwytywania wideo

format wideo

Standard określający sposób zapisywania sygnału wideo na taśmie. Do popularnych standardów należą: DV, 8 mm, Beta i VHS.

VOB

Obiekt wideo w formacie DVD. Format VOB jest szeroko stosowany w rozpowszechnianiu filmów na płytach DVD; w jednym pliku zebrane są strumienie wideo, audio, napisy i zawartość menu. Strumień wideo jest zwykle zapisany w formacie MPEG-2.

szeroki ekran

Inne określenie: „panoramiczny”. Określenie oznaczające każde proporcje obrazu filmowego lub wideo szersze niż standardowy format 4:3. Wcześniej określenie to odnosiło się do filmów panoramicznych. Obecnie zwykle oznacza format 16:9 będący standardem na płytach DVD, ponieważ takie właśnie proporcje mają ekrany telewizorów HD.

powiększenie

Zmiana ogniskowej w celu przybliżenia się lub oddalenia od filmowanego obiektu.

Pomoc dostępna szybciej i łatwiej

Nowy użytkownik?