Kleur begrijpen

In Adobe Photoshop Elements gebruikt u twee kleurmodellen om kleuren te bewerken. Eén model is gebaseerd op de menselijke waarneming van een kleur aan de hand van de kleurtoon, verzadiging en helderheid (hue, saturation en brightness, HSB) en het andere model is gebaseerd op de wijze waarop een kleur wordt weergegeven door een computermonitor (in waarden voor rood, groen en blauw ofwel RGB). De kleurenschijf is een ander gereedschap dat u meer inzicht biedt in de relaties tussen kleuren. Photoshop Elements biedt vier afbeeldingsmodi die bepalen hoeveel kleuren worden weergegeven in een afbeelding: RGB, bitmaps, grijswaarden en geïndexeerde kleuren.

Het menselijk oog neemt kleur waar via drie verschillende kenmerken: kleurtoon, verzadiging en helderheid (HSB, Hue, Saturation, Brightness), terwijl computermonitoren kleuren weergeven door verschillende hoeveelheden rood, groen en blauw (RGB) licht te genereren. In Photoshop Elements maakt u gebruik van de HSB- en RGB-kleurmodellen om kleuren te selecteren en te bewerken. Aan de hand van de kleurenschijf krijgt u een beter inzicht in de relaties tussen kleuren.

Het HSB-model

Het HSB-model is gebaseerd op de menselijke waarneming van kleur en beschrijft drie fundamentele kleurkenmerken:

De kleur die door een object wordt gereflecteerd of uitgestraald. Dit wordt gemeten als een locatie op de standaardkleurenschijf en uitgedrukt als een aantal graden tussen 0° en 360°. Kleurtonen worden in het dagelijks spraakgebruik benoemd met de naam van de desbetreffende kleur zoals rood, oranje of groen.

De intensiteit of zuiverheid van de kleur. Verzadiging, ook wel chroma genoemd, is het percentage grijs in verhouding tot de kleurtoon, gemeten in procenten van 0 (grijs) tot 100 (volledig verzadigd). Op de standaardkleurenschijf is de verzadiging in het midden het kleinst en aan de rand het grootst.

De relatieve lichtheid of donkerheid van de kleur, meestal gemeten in procenten van 0 (zwart) tot 100 (wit).

U kunt in Photoshop Elements met het HSB-model een kleur definiëren in het dialoogvenster Kleurkiezer, maar u kunt de HSB-modus niet gebruiken voor het maken of bewerken van afbeeldingen.

Het RGB-model

Een groot deel van het zichtbare spectrum kan worden getoond door rood, groen en blauw (RGB) licht in bepaalde verhoudingen en sterkten te vermengen. Deze drie kleuren worden ook wel de additieve primaire kleuren genoemd. Door rood, groen en blauw licht samen te voegen ontstaat wit licht. Waar twee kleuren elkaar overlappen, ontstaan cyaan, magenta of geel.

De additieve primaire kleuren worden gebruikt bij belichting, video en monitoren. Uw monitor maakt bijvoorbeeld kleuren door licht uit te stralen via rode, groene en blauwe fosforen.

De kleurenschijf

Aan de hand van de kleurenschijf krijgt u een beter inzicht in de relaties tussen kleuren. Rood, groen en blauw zijn de additieve primaire kleuren. Cyaan, magenta en geel zijn de subtractieve primaire kleuren. Recht tegenover elke additieve primaire kleur bevindt zich de desbetreffende complementaire kleur: rood-cyaan, groen-magenta en blauw-geel.

Elke subtractieve primaire kleur bestaat uit twee additieve primaire kleuren, maar niet uit de complementaire kleur. Wanneer u dus de hoeveelheid van een primaire kleur in een afbeelding verhoogt, wordt de complementaire kleur zwakker. Geel bestaat bijvoorbeeld uit groen en rood licht, maar niet uit blauw licht. Wanneer u geel aanpast in Photoshop Elements, wijzigt u de kleurwaarden in het blauwe kleurkanaal. Door blauw aan een afbeelding toe te voegen, vermindert u de kleur geel in de afbeelding.