Obsługa języka arabskiego i hebrajskiego w programie InDesign

Układacze World Ready firmy Adobe

Dzięki układaczom wielojęzycznym firmy Adobe można tworzyć materiały w językach bliskowschodnich. Oprogramowanie pozwala pisać w językach arabskim, hebrajskim, angielskim, niemieckim, rosyjskim (i innych językach z alfabetem łacińskim) oraz łączyć różne języki w tekście.

Dostępne układacze można wybrać z menu panelu Akapit (Okna > Akapit > menu panelu). W programie InDesign jest na przykład dostępny wielojęzyczny układacz akapitowy firmy Adobe. Program Illustrator pozwala stosować środkowowschodni układacz jednowierszowy.

Można nawet zapisywać pliki przy użyciu nazw arabskich i hebrajskich.

Kierunek tekstu

Aby stworzyć zawartość w języku arabskim lub hebrajskim, można zmienić domyślny kierunek tekstu na tekst od prawej do lewej. W przypadku dokumentów zawierających tekst pisany od lewej do prawej można teraz łatwo przełączać kierunek tekstu.

Wybierz kierunek akapitu w panelu Akapit.

Jeśli akapit zawiera tekst w różnych językach, można określić kierunek tekstu dla każdego znaku. Podczas wstawiania dat i liczb również można podać kierunek każdego ze znaków.

Wybierz opcję Kierunek znaków z menu panelu Typografia, a następnie wybierz kierunek.

Kierunek wątku

Kierunek wątku w języku arabskim i hebrajskim biegnie zwykle od prawej do lewej. Pierwsza kolumna powinna znajdować się po prawej stronie ramki, a wszelkie następne kolumny należy wstawiać po lewej stronie. Jeśli przygotowywany układ zawiera mieszaną wartość, należy pamiętać o zachowaniu odpowiednich kierunków wątków dla każdego języka.

W panelu Wątek (Okno > Typ i tabele > Wątek) kliknij kierunek wątku.

Automatyczne wstawianie odstępów kashida

W języku arabskim justowanie tekstu polega na dodawaniu odstępów kashida. Odstępy kashida są dodawane do znaków pisma arabskiego w celu ich wydłużenia. Puste miejsce nie jest modyfikowane. Aby wyjustować akapit z tekstem arabskim, użyj funkcji automatycznego wstawiania odstępów kashida.

Zaznacz akapit i w panelu Akapit (Okno > Typografia i tabele > Akapit) wybierz ustawienie z listy rozwijanej Wstaw odstępy kashida. Dostępne są następujące opcje: Brak, Krótkie, Średnie, Długie i Stylistyczne. Znaki kashida są wstawiane tylko w przypadku justowania akapitu. To ustawienie nie ma wpływu na akapity z ustawieniami wyrównania.

Aby zastosować odstępy kashida do grupy znaków, zaznacz je i wybierz opcję Kashida z menu panelu Typografia.

Ligatury

Do par znaków w językach arabskim i hebrajskim można automatycznie stosować ligatury. W typografii ligatura to symbol zastępujący niektóre pary liter. Są one dostępne w niektórych czcionkach OpenType.

Wybranie opcji Ligatury z menu panelu Typografia lub panelu Sterowanie powoduje utworzenie standardowej ligatury zdefiniowanej w czcionce.

1. Zaznaczanie tekstu.
2. Wybierz polecenie Ligatury z menu panelu Typografia lub panelu Sterowanie.

Niektóre czcionki OpenType zawierają fantazyjne, opcjonalne ligatury, których można użyć po wybraniu polecenia Ligatury ozdobne. Te ligatury są dostępne po wybraniu w panelu Typografia opcji OpenType > Ligatury ozdobne.

Znaki diaktryczne

W tekście arabskim znak diaktryczny to glif określający długość spółgłoski lub krótką samogłoskę. Znak diakrytyczny jest dodawany ponad lub pod tekstem. Aby uzyskać stylizowany tekst lub poprawić czytelność niektórych czcionek, można sterować położeniem znaków diaktrycznych w pionie lub poziomie.

1. Zaznacz tekst ze znakami diakrytycznymi
2. W panelu Typografia zmodyfikuj położenie znaków diaktrycznych względem tekstu. Można zmieniać wartości Dopasuj położenie znaków diakrytycznych w poziomie i Dopasuj położenie znaków diakrytycznych w pionie.
   

Kopiowanie i wklejanie z programu Microsoft Word

Tekst można skopiować z programu Microsoft Word i wkleić bezpośrednio do dokumentu. Wklejony tekst zostanie wyrównany, a jego kierunek zostanie automatycznie ustawiony zależnie od użytego języka — arabskiego lub hebrajskiego.

Czcionki domyślne

Po zainstalowaniu wersji środkowowschodniej lub północnoafrykańskiej czcionka odpowiadająca językowi instalacji jest ustawiana domyślnie. Na przykład po zainstalowaniu angielskiej wersji językowej z obsługą języka arabskiego zostanie ustawiona czcionka domyślna Adobe Arabic. Analogicznie po zainstalowaniu angielskiej wersji językowej z obsługą języka hebrajskiego zostanie ustawiona czcionka domyślna Adobe Hebrew (lub Myriad Hebrew w przypadku Photoshopa).

Obsługa czcionek starszych typów

W tej wersji oprogramowania można nadal korzystać z czcionek tradycyjnych, na przykład w formacie AXT. Zalecane jest jednak stosowanie nowszych czcionek OpenType w elementach tekstowych.

Domyślnie jest włączona ochrona przed brakującymi glifami (Edycja > Preferencje > Zaawansowana typografia). Gdy używana czcionka nie zawiera wprowadzonych glifów, tekst jest obsługiwany automatycznie.

Typy cyfr

Podczas pracy w języku arabskim lub hebrajskim można wybrać typ cyfr, jakie mają być używane. Są dostępne cyfry arabskie, hindi i farsi.

W przypadku języka arabskiego jest automatycznie wybierana wersja hindi, a w przypadku hebrajskiego — arabska. W razie potrzeby można zmienić cyfry na arabskie.

1. Zaznacz cyfry we wpisanym tekście.
2. W panelu Typografia (Ctrl+T) wybierz czcionkę cyfr z listy Cyfry.

Włączenie opcji Używaj cyfr natywnych podczas pisania w językach arabskich gwarantuje używanie cyfr arabskich. Aby użyć tej opcji, wybierz polecenie Edycja > Preferencje > Typografia zaawansowana.

Dzielenie wyrazów

Zdania zawierające więcej niż dwa wyrazy, które mieszczą się w jednym wierszu tekstu, są automatycznie zawijane do następnego wiersza. Podczas zawijania następuje justowanie tekstu, co niekiedy skutkuje niepotrzebnymi spacjami w wierszu, które nie wyglądają estetycznie ani nie są poprawne językowo. Funkcja dzielenia wyrazów umożliwia podzielenie słowa na końcu wiersza za pomocą dywizu. Taki podział pozwala na lepsze zawinięcie zdania do kolejnego wiersza.

Tekst mieszany: funkcja wstawiania odstępów kashida ma wpływ na dzielenie wyrazów w tekście mieszanym. Gdy ta funkcja jest włączona, w odpowiednich miejscach są wstawiane odstępy kashida, a tekst inny niż arabski nie podlega dzieleniu wyrazów. Gdy funkcja wstawiania odstępów kashida jest wyłączona, dzielenie wyrazów obejmuje tylko tekst inny niż arabski.

Tekst hebrajski: dzielenie wyrazów jest dozwolone. Aby włączyć dzielenie wyrazów i dostosować ustawienia, w panelu Akapit uaktywnij menu panelu i wybierz opcję Ustawienia dzielenia wyrazów.

Wyszukiwanie i zastępowanie

Użytkownicy pracujący z językiem arabskim i hebrajskim mają do dyspozycji pełnoprawną funkcję wyszukiwania i zastępowania tekstu. Funkcja ta umożliwia wyszukiwanie i zastąpienie zwykłych ciągów tekstowych lub ciągów o konkretnych cechach. Obsługiwane cechy to m.in.: znaki diakrytyczne, znaki kashida, znaki specjalne (np. Alef), cyfry różnorodnych języków (np. znaki cyfr w skrypcie języka hindi) itd.

Wyszukiwanie i zastępowanie tekstu:

• InDesign: Edycja > Znajdź/zmień

Program InDesign umożliwia wyszukanie i zastąpienie cyfr między skryptami języka arabskiego, hindi i farsi. W tym celu należy kliknąć kartę Transliteracja (Edycja > Znajdź/zmień), w której można wyszukać i zastąpić cyfry między skryptami języka arabskiego, hindi i farsi. To narzędzie umożliwia np. wyszukanie cyfr napisanych w skrypcie hindi i skonwertowanie ich na znaki skryptu arabskiego.

Glify

Użytkownicy pracujący z językiem arabskim lub hebrajskim mogą stosować glify z domyślnego zestawu znaków. Czynności przeglądania, wybierania lub stosowania glifu z domyślnego zestawu znaków lub innych zestawów znaków wykonuje się z panelu Glify:

• InDesign: Okno > Tekst i tabele > Glify
  
• Illustrator: Okno > Tekst > Glify

Warianty justowania

Czcionka może przyjmować różne kształty dla niektórych liter alfabetu. Wersje czcionki dla niektórych liter są najczęściej dostępne na potrzeby stylizacji i kaligrafii. W rzadkich sytuacjach warianty justowania umożliwiają specyficzne justowanie i wyrównywanie akapitów.

Warianty justowania można włączać na poziomie akapitu. Powoduje to używanie ich wszędzie, gdzie to możliwe w obrębie tego akapitu. Tę funkcję można również włączyć i wyłączyć na poziomie pojedynczego znaku. Warianty justowania są dostępne tylko dla czcionek ze zintegrowaną odpowiednią funkcją. W związku z tym opcja ich włączenia jest dostępna tylko w przypadku czcionek, które obsługują tę funkcję.

Czcionki arabskie zawierające warianty justowania: Adobe Arabic, Myriad Arabic, Adobe Naskh. Czcionki hebrajskie zawierające warianty justowania: Adobe Hebrew and Myriad Hebrew.

• InDesign

Na poziomie akapitu: Po wybraniu opcji Okno > Panel Akapit > menu panelu > Justowanie wybierz opcję z listy Justowanie.

Na poziomie znaku: Wybierz opcję Okno > Panel Typografia > menu panelu > Warianty justowania.

• Photoshop

Na poziomie znaku: zaznacz pole wyboru Okno > Panel Typografia > Warianty justowania.

Wstawianie znaków specjalnych skryptu bliskowschodniego

Wstawienie niektórych znaków skryptu arabskiego i hebrajskiego bywa kłopotliwe. Wprowadzanie lub dołączanie tych znaków za pomocą klawiatur z układem arabskim lub hebrajskim również nie jest prostym zadaniem. Aby wstawić znaki specjalnie, takie jak hebrajski apostrof (geresz) lub makaf, wybierz znak z panelu Typografia > menu panelu > Wstaw znak specjalny ME.

Kierunek tabeli

Użytkownicy pracujący z językiem arabskim lub hebrajskim mogą ustawić kierunek tabeli wstawianej do dokumentu. Na podstawie dokonanego wyboru dostosowywane są również ustawienia kolejności komórek i kolumn, domyślnego języka oraz wyrównania tekstu. Dla użytkownika pracującego z językiem arabskim pierwszą kolumną jest kolumna z prawej strony. Kolejne kolumny będą dodawane po lewej stronie tabeli. Kierunek tabeli jest również obsługiwany w edytorze wątków (Ctrl + Y).

Wybieranie kierunku nowej tabeli:

1. Kliknij pozycje Tabela > Wstaw tabelę
2. W oknie dialogowym Wstaw tabelę wybierz kierunek tabeli z listy Kierunek.
   

Zmiana kierunku istniejącej tabeli:

1. Umieść kursor wewnątrz tabeli
2. Otwórz panel Tabela (Shift + F9) i kliknij ikonę Tabela od lewej do prawej lub Tabela od prawej do lewej, aby ustawić kierunek tabeli.

Wybranie opcji Tabela od prawej do lewej w arabskiej i północnoafrykańskiej wersji programu spowoduje przestawienie domyślnego języka na arabski. Wybranie tej samej opcji w wersji hebrajskiej spowoduje przestawienie domyślnego języka na hebrajski. Wybranie opcji Tabela od lewej do prawej w wersjach arabskich i hebrajskich oprogramowania spowoduje przestawienie domyślnego języka na angielski. Wybranie tej samej opcji w wersji północnoafrykańskiej spowoduje przestawienie domyślnego języka na francuski.

Kierunki bindowania

Kierunek bindowania oznacza krawędź, po której jest bindowana książka. Książki pisane w języku czytanym od lewej do prawej są bindowane z lewej strony. Książki pisane w języku czytanym od prawej do lewej są bindowane z prawej strony.

Preferencje dotyczące pisania z prawej do lewej

Znaki neutralne

W przypadku niektórych znaków w języku arabskim i hebrajskim trudno określić poprawny kierunek pisma. Brak wyraźnego oznaczenia kierunku znaków może skutkować wprowadzeniem ich w niepoprawnym kierunku lub nieodpowiedniej kolejności. Aby zapewnić jednoznaczność i poprawność ułożenia takich znaków.

1. Kliknij kolejno pozycje Edycja > Preferencje > Z prawej do lewej.
2. Zaznacz pole Wymuszaj kierunek znaków neutralnych zgodnie z układem klawiatury.

Sterowanie kursorem

Użytkownicy języka hebrajskiego i arabskiego mogą sterować ruchami kursora za pomocą klawiszy strzałek na klawiaturze. Na liście Ruch kursora (Edycja > Preferencje > Od prawej do lewej) można wybrać dwie opcje.

• Wizualny: kursor przesuwa się w kierunku zgodnym z kierunkiem strzałki na danym klawiszu. Naciśnięcie strzałki w prawo spowoduje przesunięcie kursora na ekranie w prawo.
  
• Logiczny: kursor przesuwa się w kierunku zgodnym z kierunkiem pisma w danym języku. Podczas pracy z językiem arabskim lub hebrajskim naciśnięcie klawisza strzałki w prawo spowoduje przesuniecie kursora w lewo (czyli do następnego znaku w języku pisanym od prawej do lewej).
  

Numeracja stron i rozdziałów

Użytkownicy języków arabskich i hebrajskich korzystają z najpopularniejszych systemów numeracji w danym rejonie. Najpopularniejsze systemy numeracji.

• Arabski: abjad arabski i Alef-Ba-Tah
  
• Francuski: hebrajski (standard biblijny) lub niestandardowy hebrajski dziesiętny

Aby zmienić system numeracji, kliknij pozycje Układ > Numeracja i opcje sekcji, a następnie wybierz żądaną pozycję z listy Styl.

Kierunek pisma w widoku galerii i edytorze wątków

Podczas pisania w języku arabskim i hebrajskim użytkownik może wybrać kierunek pisma. Aby włączyć tę funkcję, kliknij kolejno pozycje Edycja > Preferencje > Wyświetlanie edytora wątków, a następnie zaznacz pole Wybierz kierunek pisma. Po włączeniu tej funkcji kursor będzie opatrzony strzałką wskazującą kierunek pisma.

Kolorowanie znaków diakrytycznych

W tekście arabskim stosuje sie praktykę stylizacji lub oznaczania znaków diakrytycznych kolorami. Znaki diakrytyczne mogą np. służyć do wyróżnienia konkretnego aspektu słowa lub zdania. Aby znaleźć i zmienić kolor znaków diakrytycznych, należy użyć zapytania Zmień kolor arabskich znaków diakrytycznych.

1. Kliknij kolejno pozycję Edycja > Znajdź/zastąp.
2. Z listy Zapytanie wypierz pozycję Zmień kolor arabskich znaków diakrytycznych.
3. Aby zmienić starsze znaki diakrytyczne na nowe, kolorowe znaki, użyj przycisków Zmień, Zmień wszystko lub Zmień/znajdź.

Zapytanie można dostosować do własnych potrzeb i zapisać na później.

Więcej materiałów tego typu

• Publikowanie ebooków
• Broszury
• Ulotki
• Pocztówki
• Plakaty
• Interaktywne układy stron
• Instalacja wersji hebrajskiej i arabskiej

Masz pytanie lub pomysł?