HDR-afbeeldingen (High Dynamic Range)

Het dynamische bereik (verhouding tussen donkere en lichte gebieden) in de zichtbare wereld is veel groter dan het bereik van het menselijk gezichtsvermogen en van afbeeldingen die worden afgedrukt of weergegeven op een monitor. Terwijl het menselijk oog zich kan aanpassen aan zeer verschillende helderheidsniveaus, kunnen de meeste camera's en computermonitors slechts een vast dynamisch bereik reproduceren. Fotografen, filmmakers en anderen die werken met digitale afbeeldingen moeten bepalen wat belangrijk is in een scène, omdat ze te maken hebben met een beperkt dynamisch bereik.

Met HDR-afbeeldingen (High Dynamic Range) gaat een wereld van mogelijkheden open, omdat door deze afbeeldingen het gehele dynamische bereik van de zichtbare wereld wordt weergegeven. Omdat alle luminantiewaarden uit de levensechte scène verhoudingsgewijs zijn vertegenwoordigd en opgeslagen in een HDR-afbeelding, komt het aanpassen van de belichting van een HDR-afbeelding overeen met het aanpassen van de belichting bij het fotograferen van een scène in de werkelijke wereld.

In Photoshop zijn de luminantiewaarden van een HDR-afbeelding opgeslagen als een numerieke representatie met een zwevende punt met een lengte van 32 bits (32 bits per kanaal). De luminantiewaarden in een HDR-afbeelding verhouden zich rechtstreeks tot de lichthoeveelheid in een scène. Daarentegen worden in niet-floating point afbeeldingsbestanden van 16 en 8 bits per kanaal alleen de belichtingswaarden tussen zwart en papierwit opgeslagen. Deze vertegenwoordigen slechts een bijzonder beperkt segment van het dynamische bereik van de werkelijkheid.

Kies in Photoshop de opdracht Samenvoegen tot HDR Pro om HDR-afbeeldingen te maken door het combineren van meerdere foto's die bij verschillende belichtingsinstellingen zijn vastgelegd. Aangezien de helderheidsniveaus van een HDR-afbeelding de weergavemogelijkheid van een standaard 24-bits beeldscherm ver te boven gaan, kunt u de HDR-voorvertoning in Photoshop aanpassen. Als u wilt afdrukken of programma's en filters wilt gebruiken die niet compatibel zijn met HDR-afbeeldingen, kunt u de afbeeldingen omzetten in afbeeldingen met 16 of 8 bits per kanaal.

Foto's nemen voor HDR-afbeeldingen

Hoeveel foto's zijn er nodig om een HDR van hoge kwaliteit te maken?

Tips om aan te denken bij het maken van foto's die u wilt combineren met de opdracht Samenvoegen tot HDR Pro

• Plaats de camera op een statief.

• Maak voldoende foto's om het volledige dynamische bereik van de scène te bestrijken. Neem ten minste vijf tot zeven foto's of wellicht nog meer, afhankelijk van het dynamische bereik van de scène. Neem minimaal drie foto's.

• Pas verschillende sluitertijden toe om andere belichtingen te realiseren. Als u de lensopening wijzigt, verandert de scherptediepte in elke opname, wat een mindere kwaliteit kan opleveren. Door het wijzigen van de ISO-waarde of de lensopening kunnen ook ruis of vignetten in de afbeelding optreden.

• Maak standaard geen gebruik van de auto-bracketfunctie van de camera, omdat de veranderingen in de belichting gewoonlijk te klein zijn.

• De belichtingsverschillen tussen de foto's moeten één of twee BW-stappen (belichtingswaarde) uit elkaar liggen. Dit komt ongeveer overeen met een verschil van één of twee f-stops.

• Houd de belichting constant: gebruik bijvoorbeeld niet een flitser in de ene opname terwijl u die in een andere opname weglaat.

• Zorg dat er niets in de scène beweegt. Het samenvoegen werkt alleen met verschillend belichte afbeeldingen van dezelfde scène.

Functies die ondersteuning bieden voor HDR-afbeeldingen met 32 bits per kanaal

U kunt de volgende tools, aanpassingen en filters gebruiken bij HDR-afbeeldingen met 32 bits per kanaal. (Om met meer Photoshop-functies te kunnen werken, kunt u een afbeelding van 32 bits per kanaal omzetten in 16 of 8 bits per kanaal. Als u de oorspronkelijke afbeelding wilt behouden, maakt u kopie met de opdracht Opslaan als.)

Niveaus, Belichting, Kleurtoon/verzadiging, Kanaalmixer, Fotofilter.

Normaal, Verspreiden, Donkerder, Vermenigvuldigen, Lichter, Donkerdere kleur, Lineair tegenhouden (toevoegen), Lichtere kleur, Verschil, Aftrekken, Verdelen, Kleurtoon, Verzadiging, Kleur en Lichtsterkte.

In het dialoogvenster Nieuw is 32 bits een optie in het pop-upmenu voor de bitdiepte rechts van het pop-upmenu Kleurmodus.

Alle opdrachten, inclusief Vullen, Omlijnen, Vrije transformatie en Transformatie.

Photoshop (.PSD, .PSB), Radiance (.HDR), Portable Bit Map (.PBM), OpenEXR en TIFF.

Gemiddelde, Omgevingsvervaging, Gaussiaans vervagen, Bewegingsonscherpte, Radiaal vaag, Vorm vervagen, Oppervlak vervagen, Ruis, Wolken, Andere wolken, Zon, Slim verscherpen, Onscherp masker, Reliëf, De-Interlace, NTSC-kleuren, Hoogdoorlaat, Maximaal, Minimaal en Verschuiven.

Afbeeldingsgrootte, Canvasgrootte, Afbeelding roteren, Uitsnijden, Bijsnijden, Dupliceren, Afbeelding toepassen, Berekenen en Variabelen.

Pixelverhouding (Aangepaste pixelverhoudingen, Pixelverhoudingen verwijderen, Pixelverhoudingen herstellen, enz.)

Nieuwe lagen, gedupliceerde lagen, aanpassingslagen, (Niveaus, Levendigheid, Kleurtoon/verzadiging, Kanaalmixer, Fotofilter en Belichting), opvullagen, laagmaskers, laagstijlen, ondersteunde overvloeimodi en slimme objecten.

RGB-kleur, Grijswaarden, omzetting in 8 bits of 16 bits per kanaal.

Ondersteuning voor vierkante en niet-vierkante documenten.

Omkeren, Bewerken > Omranden, Transformatie selectie, Selectie opslaan en Selectie laden.

Alle tools in de toolset, met uitzondering van: Magnetische lasso, Toverstaf, Snel retoucheerpenseel, Retoucheerpenseel, penseel Rode ogen verwijderen, Kleur vervangen, penseel Tekeninghistorie, Tovergummetje, Achtergrondgummetje, Emmertje, Tegenhouden, Doordrukken en Spons. Sommige tools werken alleen met ondersteunde overvloeimodi.

Afbeeldingen samenvoegen tot HDR

Kies de opdracht Samenvoegen tot HDR Pro om bij verschillende belichtingsinstellingen genomen foto's van dezelfde scène te combineren, zodat het volledige dynamische bereik wordt vastgelegd in één HDR-afbeelding. U kunt de samengevoegde afbeelding uitvoeren als een bestand met 32, 16 of 8 bits per kanaal. Alleen bestanden met 32 bits per kanaal kunnen echter alle HDR-afbeeldingsgegevens bevatten.

Samenvoegen tot HDR werkt het beste wanneer de foto's voor dit proces zijn geoptimaliseerd. In Foto's nemen voor HDR-afbeeldingen vindt u enkele aanbevelingen.

Opties voor 32-bits afbeeldingen

Verplaats de schuifregelaar onder het histogram om de voorvertoning van het witpunt van de samengevoegde afbeelding aan te passen. Wanneer u de schuifregelaar verplaatst, past u alleen de voorvertoning aan; alle HDR-afbeeldingsgegevens blijven in het samengevoegde bestand staan.

De aanpassing van de voorvertoning wordt in het HDR-bestand opgeslagen en altijd toegepast wanneer u het bestand opent in Photoshop. Als u de voorvertoning van het witpunt wilt aanpassen, kiest u Weergave > Opties 32-bits voorvertoning.

Opties voor 16- of 8-bits afbeeldingen

HDR-afbeeldingen bevatten veel te veel luminantieniveaus voor het dynamische bereik dat kan worden opgeslagen in afbeeldingen met 16 of 8 bits per kanaal. Pas de belichting en het contrast aan wanneer u afbeeldingen met 32 bits per kanaal omzet in lagere bitdiepten om een afbeelding met het gewenste dynamische bereik te produceren.

Kies een van de volgende methoden voor tinttoewijzing:

Hiermee past u de HDR-tinten aan door de lokale helderheidsgebieden in de hele afbeelding aan te passen.

Met Straal bepaalt u de omvang van lokale helderheidsgebieden. Met Sterkte kunt u opgeven hoe ver de toonwaarden van twee pixels uit elkaar moeten liggen, voordat ze niet langer deel uitmaken van hetzelfde helderheidsgebied.

Het dynamische bereik wordt gemaximaliseerd bij een Gamma-instelling van 1,0. Bij een lagere instelling komt de nadruk op middentonen te liggen, terwijl bij een hogere instelling meer nadruk op hooglichten en schaduwen ligt. Belichtingswaarden weerspiegelen f-stops. Sleep de schuifregelaar Details om de scherpte aan te passen en de schuifregelaars Schaduw en Hooglicht om deze gebieden lichter of donkerder te maken.

Met Levendigheid past u de intensiteit van subtiele kleuren aan, terwijl bijzonder verzadigde kleuren zo weinig mogelijk worden bijgeknipt. Met Verzadiging past u de intensiteit van alle kleuren aan, van –100 (monochroom) tot +100 (dubbele verzadiging).

Hiermee wordt boven een histogram een aanpasbare curve weergegeven met de luminantiewaarden van de originele, 32-bits HDR-afbeelding. De rode maatstreepjes op de horizontale as staan voor de stappen van één BW (ongeveer één f-stop).

Hiermee wordt het dynamische bereik van de HDR-afbeelding gecomprimeerd, terwijl tegelijkertijd getracht wordt enig contrast te behouden. Er zijn geen verdere aanpassingen nodig; deze methode verloopt automatisch.

Hiermee kunt u handmatig de helderheid en het contrast van de HDR-afbeelding aanpassen. Verplaats de schuifregelaar Belichting om de versterking aan te passen en de schuifregelaar Gamma om het contrast aan te passen.

Hiermee comprimeert u de hooglichtwaarden in de HDR-afbeelding, zodat deze binnen het luminantiewaardenbereik vallen van het afbeeldingsbestand met 8 of 16 bits per kanaal. Er zijn geen verdere aanpassingen nodig; deze methode verloopt automatisch.

Compensatie voor bewegende objecten

Selecteer Schimmen verwijderen in het dialoogvenster Samenvoegen tot HDR Pro als afbeeldingen verschillende inhoud hebben door bijvoorbeeld bladeren, langsrijdende auto's of voorbij lopende mensen.

Photoshop identificeert de basisafbeelding door een groene omtrek rond de miniatuur met de beste kleurbalans te plaatsen. In andere afbeeldingen aangetroffen bewegende objecten worden verwijderd. (Als bewegende objecten voorkomen in bijzonder lichte of donkere gebieden, kunt u de situatie verbeteren door op een andere miniatuur te klikken waarin de bewegende objecten beter worden belicht.)

Cameraresponscurven opslaan of laden

Responscurven vertegenwoordigen de manier waarop camerasensors de verschillende inkomende lichtniveaus interpreteren. Standaard wordt in het dialoogvenster Samenvoegen tot HDR Pro automatisch een cameraresponscurve berekend op basis van het toonbereik van de afbeeldingen die u samenvoegt. U kunt de actuele resonscurve opslaan en deze later toepassen op een andere groep samengevoegde afbeeldingen.

• Klik rechtsboven in het dialoogvenster Samenvoegen tot HDR Pro op het responscurvemenu  en kies Responscurve opslaan. (Kies Responscurve laden om de curve later weer opnieuw toe te passen.)

Omzetten van 32 bits in 16 of 8 bits per kanaal

Als u tijdens Samenvoegen tot HDR Pro in eerste instantie een 32-bits afbeelding hebt gemaakt, kunt u deze later omzetten in een afbeelding met 16 of 8 bits.

Het weergegeven dynamische bereik voor 32-bits HDR-afbeeldingen aanpassen

Het dynamische bereik van HDR-afbeeldingen is groter dan de weergavemogelijkheden van standaard computerschermen. Wanneer u een HDR-afbeelding opent in Photoshop, kan deze er erg donker of verbleekt uitzien. In Photoshop kunt u de voorvertoning aanpassen zodat de monitor een HDR-afbeelding weergeeft met hooglichten en schaduwen die er niet bleek of donker uitzien. De instellingen van de voorvertoning worden opgeslagen in het HDR-afbeeldingsbestand (alleen PSD-, PSB- en TIFF-bestanden) en toegepast wanneer het bestand wordt geopend in Photoshop. Aanpassingen van de voorvertoning zijn niet van invloed op het HDR-afbeeldingsbestand. Alle informatie over de HDR-afbeelding blijft intact. Gebruik de aanpassing Belichting (Afbeelding > Aanpassingen > Belichting) om de belichting van de HDR-afbeelding met 32 bits per kanaal te bewerken.

Informatie over de HDR Kleurkiezer

In de HDR Kleurkiezer kunt u kleuren op nauwkeurige wijze weergeven en selecteren voor gebruik in 32-bits HDR-afbeeldingen. Net als in de gewone Adobe Kleurkiezer kunt u een kleur selecteren door op een kleurveld te klikken en de schuifregelaar aan te passen. Met de schuifregelaar Intensiteit kunt u de helderheid van een kleur aanpassen aan de intensiteit van de kleuren in de HDR-afbeelding waarmee u werkt. In het voorvertoningsgebied kunt u stalen van een geselecteerde kleur weergeven om te zien hoe deze bij verschillende belichtingen en intensiteiten wordt weergegeven.

De HDR Kleurkiezer weergeven

Open een afbeelding met 32 bits per kanaal en voer een van de volgende handelingen uit:

• Klik op het selectievak van de voor- of de achtergrondkleur in de gereedschapset.

• Klik op het selectievak Voorgrondkleur instellen of het selectievak Achtergrondkleur instellen in het deelvenster Kleur.

De Kleurkiezer is ook beschikbaar wanneer u een functie gebruikt waarin u een kleur moet kiezen, zoals bijvoorbeeld wanneer u op het kleurstaal in de optiebalk van bepaalde gereedschappen klikt of wanneer u op de pipetten in bepaalde kleuraanpassingsdialoogvensters klikt.

Kleuren kiezen voor HDR-afbeeldingen

Het onderste gedeelte van de HDR Kleurkiezer werkt precies zo als de gewone kleurkiezer voor afbeeldingen met 8 of 16 bits. Klik in het kleurveld om een kleur te selecteren en verplaats de schuifregelaar om de kleurtoon te wijzigen. U kunt numerieke waarden voor een bepaalde kleur invoeren in de velden HSB of RGB. De helderheid neemt van onder naar boven toe in het kleurveld en de verzadiging neemt toe van links naar rechts.

U kunt de helderheid van de kleur aanpassen met de schuifregelaar Intensiteit. De kleurwaarde en de intensiteitswaarde worden in uw HDR-document omgezet in 32-bits numerieke waarden met een zwevend punt.

Tekenen op HDR-afbeeldingen

U kunt de volgende Photoshop-tools gebruiken om HDR-afbeeldingen met 32 bits per kanaal te bewerken of om er effecten aan toe te voegen: het penseel, het potlood, de pen, het gummetje, het historiepenseel, de tools Vorm, Kloonstempel, Patroonstempel, Verloop, Vervagen, Verscherpen en Natte vinger. U kunt bovendien met het gereedschap Tekst tekstlagen met 32 bits per kanaal toevoegen aan een HDR-afbeelding.

Wanneer u HDR-afbeeldingen bewerkt of erop tekent, kunt u een voorvertoning van uw werk bekijken bij verschillende belichtingsinstellingen met gebruik van de schuifregelaar 32-bits belichting in het gebied met documentinfo of van het dialoogvenster Opties 32-bits voorvertoning (Weergave > Opties 32-bits voorvertoning). Met de HDR Kleurkiezer kunt u bovendien een voorvertoning van de geselecteerde kleur bekijken bij verschillende intensiteitsinstellingen die overeenkomen met verschillende belichtingsinstellingen in een HDR-afbeelding.