Podręcznik użytkownika Anuluj

Tworzenie nowych kształtów za pomocą narzędzi Shaper i Generator kształtów

  1. Podręcznik użytkownika programu Illustrator
  2. Poznaj program Illustrator
    1. Wprowadzenie do programu Illustrator
      1. Nowości w programie Illustrator
      2. Popularne pytania
      3. Wymagania systemowe programu Illustrator
      4. Program Illustrator na urządzenia z procesorem Apple
      5. Wydajność GPU
    2. Przestrzeń robocza
      1. Podstawy pracy z przestrzenią roboczą
      2. Tworzenie dokumentów
      3. Szybsza nauka dzięki panelowi Odkryj w programie Illustrator
      4. Przyspieszenie obiegów pracy dzięki kontekstowemu paskowi zadań
      5. Pasek narzędzi
      6. Domyślne skróty klawiaturowe
      7. Dostosowywanie skrótów klawiaturowych
      8. Wprowadzenie do obszarów roboczych
      9. Zarządzanie obszarami roboczymi
      10. Dostosowywanie przestrzeni roboczej
      11. Panel Właściwości
      12. Ustawianie preferencji
      13. Dotykowa przestrzeń robocza
      14. Obsługa pokrętła Microsoft Surface Dial w programie Illustrator
      15. Cofanie zmian i zarządzanie historią projektu
      16. Obracanie widoku
      17. Miarki, siatki i linie pomocnicze
      18. Ułatwienia dostępu w programie Illustrator
      19. Wyświetlanie kompozycji
      20. Używanie paska Touch Bar w programie Illustrator
      21. Pliki i szablony
    3. Narzędzia w programie Illustrator
      1. Przegląd narzędzi
      2. Zaznaczanie narzędzi
        1. Zaznaczenie
        2. Zaznaczanie bezpośrednie
        3. Zaznaczanie grupowe
        4. Różdżka
        5. Lasso
        6. Obszar ilustracji
      3. Narzędzia do nawigacji
        1. Rączka
        2. Obracanie widoku
        3. Lupka
      4. Narzędzia do malowania
        1. Gradient
        2. Siatka
        3. Generator kształtów
      5. Narzędzia tekstowe
        1. Tekst
        2. Tekst na ścieżce
        3. Tekst pionowy
      6. Narzędzia do rysowania
        1. Pióro
        2. Dodawanie punktu kontrolnego
        3. Usuwanie punktu kontrolnego
        4. Punkt kontrolny
        5. Krzywizna
        6. Linia
        7. Prostokąt
        8. Prostokąt zaokrąglony
        9. Elipsa
        10. Wielokąt
        11. Gwiazda
        12. Pędzel malarski
        13. Kropla
        14. Ołówek
        15. Shaper
        16. Plasterek
      7. Narzędzia do modyfikacji
        1. Obracanie
        2. Odbicie
        3. Skalowanie
        4. Ścinanie
        5. Szerokość
        6. Przekształcanie swobodne
        7. Kroplomierz
        8. Mieszanie
        9. Gumka
        10. Nożyczki
        11. Wymiar
    4. Generatywna SI (niedostępna w Chinach kontynentalnych)
      1. Generuj sceny, obiekty i ikony za pomocą poleceń tekstowych
      2. Generuj wzory wektorowe za pomocą poleceń tekstowych
      3. Generuj wypełnienia kształtów wektorowych za pomocą poleceń tekstowych
      4. Zmieniaj kolor kompozycji za pomocą poleceń tekstowych
    5. Szybkie operacje
      1. Tekst retro
      2. Tekst z blaskiem neonu
      3. Tekst w starym stylu
      4. Zmiana kolorów
      5. Konwertowanie szkicu na wektory
  3. Illustrator na iPadzie
    1. Wprowadzenie do programu Illustrator na iPadzie
      1. Omówienie programu Illustrator na iPadzie
      2. Illustrator na iPadzie — często zadawane pytania
      3. Wymagania systemowe | Illustrator na iPadzie
      4. Możliwości i ograniczenia programu Illustrator na iPadzie
    2. Przestrzeń robocza
      1. Przestrzeń robocza programu Illustrator na iPadzie
      2. Gesty i skróty dotykowe
      3. Skróty klawiszowe w programie Illustrator na iPadzie
      4. Zarządzanie ustawieniami aplikacji
    3. Dokumenty
      1. Praca z dokumentami w programie Illustrator na iPadzie
      2. Importowanie dokumentów z programów Photoshop i Fresco
    4. Zaznaczanie i rozmieszczanie obiektów
      1. Tworzenie obiektów powtarzalnych
      2. Tworzenie przejść miedzy obiektami
    5. Rysowanie
      1. Rysowanie i edytowanie ścieżek
      2. Rysowanie i edytowanie kształtów
    6. Tekst
      1. Praca z tekstem i czcionkami
      2. Tworzenie napisów na ścieżce
      3. Dodawanie własnych czcionek
    7. Praca z obrazami
      1. Wektoryzowanie obrazów rastrowych
    8. Kolory
      1. Stosowanie kolorów i gradientów
  4. Pliki w chmurze
    1. Podstawy
      1. Korzystanie z dokumentów w chmurze w programie Illustrator
      2. Udostępnianie dokumentów w chmurze w programie Illustrator i współpraca nad nimi
      3. Udostępnianie dokumentów do recenzji
      4. Rozszerzanie przestrzeni dyskowej w chmurze na potrzeby programu Adobe Illustrator
      5. Pliki w chmurze w programie Illustrator | Częste pytania
    2. Rozwiązywanie problemów
      1. Rozwiązywanie problemów z tworzeniem lub zapisywaniem plików w chmurze programu Illustrator
      2. Rozwiązywanie problemów z plikami w chmurze programu Illustrator
  5. Dodawanie i edytowanie treści
    1. Rysowanie
      1. Podstawy rysowania
      2. Edycja ścieżek
      3. Rysowanie idealnych kompozycji
      4. Rysowanie za pomocą narzędzi Pióro, Krzywizna lub Ołówek
      5. Rysowanie prostych linii i kształtów
      6. Rysowanie siatek prostokątnych i biegunowych
      7. Rysowanie i edycja flar
      8. Obrysowywanie obrazów
      9. Upraszczanie ścieżki
      10. Narzędzia obsługi symboli i zestawy symboli
      11. Dopasowywanie segmentów ścieżek
      12. Jak w 5 prostych krokach narysować kwiat
      13. Tworzenie i edytowanie siatki perspektywicznej
      14. Rysowanie i modyfikowanie obiektów na siatce perspektywicznej
      15. Używanie obiektów jako symboli do wielokrotnego użytku
      16. Rysowanie ścieżek wyrównanych do pikseli do zastosowań internetowych
    2. Pomiary
      1. Mierzenie i nakreślanie wymiarów
    3. Obiekty 3D i materiały
      1. Informacje o efektach 3D w programie Illustrator
      2. Tworzenie grafiki 3D
      3. Nakładanie kompozycji na obiekty trójwymiarowe
      4. Tworzenie tekstu 3D
      5. Tworzenie obiektów 3D
    4. Kolor
      1. Informacje o kolorze
      2. Wybieranie kolorów
      3. Używanie i tworzenie próbek
      4. Dopasowywanie kolorów
      5. Korzystanie z panelu Motywy Adobe Color
      6. Grupy kolorów (harmonie)
      7. Panel Motywy Color
      8. Zmiana kolorów kompozycji
    5. Malowanie
      1. Informacje o malowaniu
      2. Malowanie za pomocą wypełnień i pociągnięć
      3. Grupy aktywnego malowania
      4. Gradienty
      5. Pędzle
      6. Przezroczystość i tryby mieszania
      7. Stosowanie pociągnięć do obiektu
      8. Tworzenie i edycja wzorów
      9. Siatki
      10. Wzory
    6. Zaznaczanie i rozmieszczanie obiektów
      1. Zaznaczanie obiektów
      2. Warstwy
      3. Rozwijanie, grupowanie i rozgrupowywanie obiektów
      4. Przesuwanie, wyrównywanie i rozmieszczanie obiektów
      5. Wyrównywanie, układanie i przesuwanie obiektów na ścieżce
      6. Przyciąganie obiektów do glifów
      7. Przyciąganie obiektów do glifów japońskich
      8. Układanie obiektów w stos
      9. Blokowanie, ukrywanie i usuwanie obiektów
      10. Kopiowanie i powielanie obiektów
      11. Obracanie i odbijanie obiektów
      12. Tworzenie splotu obiektów
      13. Tworzenie realistycznych prototypów grafik
    7. Przekształcanie obiektów
      1. Kadrowanie obrazów
      2. Przekształcanie obiektów
      3. Łączenie obiektów
      4. Wycinanie, dzielenie i przycinanie obiektów
      5. Wypaczenie marionetkowe
      6. Skalowanie, ścinanie i zniekształcanie obiektów
      7. Tworzenie przejść miedzy obiektami
      8. Zmiana kształtu za pomocą form
      9. Zmiana kształtu obiektów z efektami
      10. Tworzenie nowych kształtów za pomocą narzędzi Shaper i Generator kształtów
      11. Praca z aktywnymi narożnikami
      12. Udoskonalone obiegi pracy transformacji kształtu z obsługą dotykową
      13. Edytowanie maski przycinającej
      14. Aktywne kształty
      15. Tworzenie kształtów za pomocą narzędzia Generator kształtów
      16. Edycja globalna
    8. Tekst
      1. Dodawanie tekstu i praca z obiektami tekstowymi
      2. Przeglądarka ponownego wlewania
      3. Tworzenie punktowanych i numerowanych list
      4. Zarządzanie obszarem tekstu
      5. Czcionki i typografia
      6. Konwertowanie tekstu w obrazach na tekst edytowalny
      7. Dodawanie podstawowego formatowania do tekstu
      8. Dodawanie zaawansowanego formatowania do tekstu
      9. Importowanie i eksportowanie tekstu
      10. Formatowanie akapitów
      11. Znaki specjalne
      12. Tworzenie tekstu na ścieżce
      13. Korzystanie ze stylów znakowych i akapitowych
      14. Karty
      15. Dodawanie brakujących czcionek z usługi Adobe Fonts
      16. Tekst arabski i hebrajski
      17. Czcionki | Często zadawane pytania i wskazówki dotyczące rozwiązywania problemów
      18. Kreatywne projekty typograficzne
      19. Skalowanie i obracanie tekstu
      20. Odstępy pomiędzy wierszami i znakami
      21. Opcje dzielenia wyrazów i łamania wierszy
      22. Słowniki ortograficzne i językowe
      23. Formatowanie znaków azjatyckich
      24. Kompozytory języków azjatyckich
      25. Tworzenie projektów tekstowych z efektem przejścia między obiektami
      26. Tworzenie plakatu typograficznego za pomocą funkcji obrysowywania obrazu
    9. Tworzenie efektów specjalnych
      1. Praca z efektami
      2. Style grafiki
      3. Atrybuty wyglądu
      4. Tworzenie szkiców i mozaik
      5. Cienie, blaski i wtapianie
      6. Podsumowanie efektów
    10. Grafika WWW
      1. Sprawdzone procedury tworzenia grafiki WWW
      2. Wykresy
      3. SVG 
      4. Plasterki i mapy obrazów
  6. Importowanie, eksportowanie i zapisywanie
    1. Importowanie
      1. Umieszczanie wielu plików
      2. Zarządzaj plikami połączonymi i osadzonymi
      3. Informacje o łączach
      4. Cofanie osadzenia obrazów
      5. Importowanie kompozycji z programu Photoshop
      6. Importowanie obrazów bitmapowych
      7. Importowanie plików Adobe PDF
      8. Importowanie plików EPS, DCS i AutoCAD
    2. Biblioteki Creative Cloud w programie Illustrator
      1. Biblioteki Creative Cloud w programie Illustrator
    3. Zapisywanie i eksportowanie
      1. Zapisywanie kompozycji
      2. Eksportowanie kompozycji
      3. Tworzenie plików Adobe PDF
      4. Opcje formatu Adobe PDF
      5. Używanie kompozycji z programu Illustrator w programie Photoshop
      6. Gromadzenie zasobów i eksportowanie zbiorcze
      7. Pliki pakietów
      8. Wyodrębnianie kodu CSS | Illustrator CC
      9. Panel Informacje o dokumencie
  7. Drukowanie
    1. Przygotowanie do drukowania
      1. Przygotowywanie dokumentów do druku
      2. Zmiana rozmiaru i orientacji strony
      3. Definiowanie linii cięcia w celu przycinania lub wyrównywania
      4. Rozpoczynanie pracy z powiększonym obszarem dokumentu
    2. Drukowanie
      1. Nadruk
      2. Drukowanie z włączoną funkcją zarządzania kolorami
      3. Drukowanie w trybie PostScript
      4. Ustawienia predefiniowane drukowania
      5. Znaczniki drukarskie i spady
      6. Drukowanie i zapisywanie przezroczystej kompozycji
      7. Zalewkowanie
      8. Drukowanie rozbarwień
      9. Drukowanie gradientów, siatek i przejść kolorów
      10. Nadruk bieli
  8. Automatyzacja zadań
    1. Scalanie danych za pomocą panelu Zmienne
    2. Automatyzacja za pomocą skryptów
    3. Automatyzacja za pomocą operacji
  9. Rozwiązywanie problemów 
    1. Rozwiązane problemy
    2. Znane problemy
    3. Problemy związane z awarią
    4. Odzyskiwanie plików po awarii
    5. Tryb bezpieczny
    6. Problemy z plikami
    7. Obsługiwane formaty plików
    8. Problemy ze sterownikiem karty graficznej
    9. Problemy z urządzeniem Wacom
    10. Problemy z plikami DLL
    11. Problemy z pamięcią
    12. Problemy z plikiem preferencji
    13. Problemy z czcionkami
    14. Problemy z drukarką
    15. Udostępnianie raportu o awarii firmie Adobe
    16. Poprawianie wydajności programu Illustrator

Nauka tworzenia nowych kształtów za pomocą narzędzi Shaper i Generator kształtów w programie Illustrator.

Informacje o narzędziu Shaper

Narzędzie Shaper ułatwia tworzenie złożonych i atrakcyjnych wizualnie kształtów za pomocą funkcji rysowania, układania w stosy i rozmieszczania kształtów, a następnie ich łączenia, scalania, usuwania i przesuwania. Za pomocą prostych i intuicyjnych gestów wykonywać operacje wymagające wcześniej wielu działań.

Narzędzie Shaper umożliwia tworzenie kształtów wektorowych przy użyciu gestów. Za pomocą myszki lub urządzenia dotykowego można tworzyć wielokąty, prostokąty lub okręgi. Rysowane kształty są kształtami aktywnymi. Ta funkcja jest włączona w tradycyjnych przestrzeniach roboczych, dotykowej przestrzeni roboczej oraz w mobilnej aplikacji Adobe Fresco.

Korzystanie z narzędzia Shaper (rysowanie kształtów)

  1. W przyborniku programu Illustrator kliknij narzędzie Shaper (Shift+N).

  2. Narysuj kształt w dokumencie. Może to być surowy prostokąt, okrąg, elipsa, trójkąt lub inny wielokąt.

  3. Geometria narysowanego kształtu zostanie automatycznie skorygowana. Narysowany kształt jest aktywny i w pełni edytowalny.

    Konwertowanie swobodnych gestów na kształty wektorowe
    Konwertowanie swobodnych gestów na kształty wektorowe

Korzystanie z narzędzia Shaper (tworzenie kształtów)

  1. Wykonaj jedną z następujących czynności:

    • Zaznacz w dokumencie kilka nachodzących na siebie kształtów.
    • Za pomocą jednego z narzędzi narysuj nachodzące na siebie kształty.
    • Za pomocą narzędzia Shaper (Shift + N) możesz szybko narysować prostokąt, okrąg lub wielokąt.
  2. Wybierz narzędzie Shaper (Shift + N), jeśli nie jest aktywne.

  3. Przy użyciu myszy (podłączonej do urządzenia bez interfejsu dotykowego) lub palca rysuj odręcznie na obszarze, który chcesz scalić, usunąć lub wykroić.

    Następujące zasady dotyczą wykrawania lub scalania kształtów i decydują o ich kolorze:

    • Jeśli zygzak mieści się w całości w jednym kształcie, to zostanie wykrojony ten obszar.
    • Jeśli zygzak nachodzi na dwa lub więcej przecinających się kształtów, zostaną wykrojone przecinające się obszary.
    • Jeśli zygzak zaczyna się od kształtu znajdującego się na wierzchu...
      • ... i przechodzi z obszaru nienakładającego się na obszar nakładających się kształtów, wówczas kształt na wierzchu zostanie wykrojony;
      • ... i przechodzi z obszaru nakładającego się na obszar, który się nie nakłada na inny kształt, wówczas kształty zostaną połączone, a scalony obszar będzie mieć kolor punktu wyjściowego zygzaka.
    • Jeśli zygzak zaczyna się od kształtu znajdującego się na spodzie...
      • ... i przechodzi z obszaru nienakładającego się na obszar, w którym kształty się nakładają, wówczas kształty zostaną połączone, a scalony obszar będzie mieć kolor punktu wyjściowego zygzaka.
      Przykłady efektów gestu zygzaka w narzędziu Shaper
      Rysowanie (z lewej) Shaper Groups (z prawej)

    Zaznaczanie kształtów w Shaper Group

    Kształty należące do obiektu Shaper Group pozostają edytowalne, nawet jeśli ich fragmenty zostały wykrojone lub scalone. Następujące działania umożliwiają zaznaczenie poszczególnych kształtów lub całej grupy:

    Tryb wyboru frontu

    1. Wybierz narzędzie Shaper.

    2. Wybierz lub kliknij obiekt Shaper Group. Shaper Group zostanie zaznaczona i pojawi się obwiednia z widżetem Strzałka .

    3. Dotknij kształtu ponownie (także pojedynczego, jeśli istniej). Zostanie włączony tryb wyboru frontu.

    4. Jeśli Shaper Group zawiera kształty scalone, front kształtu jest matowy. Użytkownik może zmienić kolor wypełnienia kształtów.

      Tryb wyboru frontu
      Tryb wyboru frontu

    Tryb konstruowania

    1. Po zaznaczeniu Shaper Group wykonaj jedną z następujących czynności:

      • Wybierz lub kliknij widżet Strzałka, aby wskazywał kierunek do góry .
      • Kliknij dwukrotnie kształt.
      • Kliknij raz obrys kształtu.
    2. Po zaznaczeniu obiektu składowego można zmodyfikować dowolną z właściwości jego wyglądu.

      Tryb konstruowania w programie Illustrator
      Tryb konstruowania

    Usuwanie kształtu z obiektu Shaper Group

    1. Wykonaj kroki niezbędne do włączenia trybu konstruowania.
    2. Przeciągnij kształt poza obwiednię.

    Informacje o narzędziu Generator kształtów

    Generator kształtów to interaktywne narzędzie, służące do tworzenia złożonych kształtów przez łączenie i wymazywanie prostszych figur. Narzędzie to działa zarówno na prostych, jak i na złożonych ścieżkach.

    W intuicyjny sposób podświetla krawędzie i strefy wybranej kompozycji, które można scalić w celu utworzenia nowego kształtu. Krawędź definiowana jest jako sekcja ścieżki, która nie krzyżuje się z żadną inną ścieżką zaznaczonych obiektów. Strefa to zamknięty obszar otoczony krawędziami.

    Domyślnie narzędzie to działa w trybie scalania, co pozwala łączyć ścieżki i strefy. Naciskając klawisz Alt (Windows) lub Option (Mac) można włączyć tryb wymazywania, aby usunąć wszelkie niepożądane krawędzie lub strefy.

    Ustawianie opcji narzędzia Generator kształtów

    Narzędzie to udostępnia wiele opcji, które można dostosowywać, aby uzyskać lepsze parametry łączenia kształtów i bardziej precyzyjne wskazówki wizualne. Są to np. opcje wykrywania odstępów, oznaczania źródła kolorem i podświetlania.

    Aby ustawić te opcje w oknie dialogowym Opcje narzędzia Generator kształtów, na panelu Narzędzia dwukrotnie kliknij ikonę narzędzia Generator kształtów.

    Okno dialogowe opcji narzędzia Generator kształtów
    Okno dialogowe opcji narzędzia Generator kształtów

    Wyszukiwanie odstępów

    Ustaw długość odstępu, korzystając z wysuwanego menu Długość odstępu. Dostępne wartości to Mała (3 punkty), Średnia (6 punktów) i Duża (12 punktów).

    Zaznacz pole wyboru Własne, jeśli chcesz podać dokładną długość odstępu.

    Po zaznaczeniu danej długości odstępu program Illustrator wyszukuje tylko odstępy o wartości zbliżonej do podanej. Upewnij się, że wartość długości odstępu jest mniej więcej zbliżona do faktycznej długości odstępu w kompozycji. Aby sprawdzić, czy odstępy w kompozycji są prawidłowo wykrywane, możesz eksperymentować, podając różne wartości długości odstępu tak długo, aż funkcja ta zacznie działać prawidłowo.

    Przykład: Jeśli opcję długości odstępu ustawiono na 12 punktów, a scalany kształt zawiera odstępy 3-punktowe, to program Illustrator może ich nie wykryć.

    Podświetlony obszar wskazuje, że odstęp został zlokalizowany i że uważany jest za strefę
    Podświetlony obszar wskazuje, że odstęp został zlokalizowany i że uważany jest za strefę

    Otwarte, wypełnione ścieżki traktuj jako zamknięte

    Jeśli opcja ta jest zaznaczona, to dla otwartej ścieżki tworzona jest niewidzialna krawędź, tworząca pewną strefę. Po kliknięciu wewnątrz strefy tworzony jest kształt.

    W trybie łączenia kliknięcie opcji Obrys powoduje rozdzielenie ścieżki

    Zaznacz pole wyboru „W trybie łączenia kliknięcie opcji Obrys powoduje rozdzielenie ścieżki”. Opcja ta pozwala podzielić ścieżkę nadrzędną na dwie ścieżki. Pierwsza ścieżka tworzona z klikniętej przez Ciebie krawędzi, a na drugą składa się pozostała część ścieżki nadrzędnej po odjęciu pierwszej ścieżki. Jeśli opcja ta jest zaznaczona, to podczas podziału ścieżki wskaźnik zmienia kształt na .

    Pobierz kolor z

    Kolor obiektów można określić za pomocą próbek kolorów albo pobrać go z kolorów już użytych w kompozycji. Otwórz rozwijaną listę „Wybierz kolor z” i wybierz opcję Próbki kolorów albo Kompozycja.

    Jeśli wybierzesz opcję Próbki kolorów, dostępna będzie również opcja Podgląd próbki kursora. Aby wyświetlić podgląd i wybierać kolory, można zaznaczyć pole wyboru Podgląd próbki kursora. Wybranie tej opcji aktywuje dostęp do kursora aktywnego malowania. Taki kursor umożliwia stosowanie iteracji (służą do tego klawisze strzałek) i wybieranie koloru z panelu Próbki.

    Uwaga: Iterację można wykonywać za pomocą klawiszy strzałek nawet wtedy, gdy opcja Podgląd próbki kursora jest wyłączona.

    Aby zmienić kolor obrysu, przesuń wskaźnik nad krawędź obiektu. Umożliwi to podświetlenie obrysu i zmianę jego koloru. Opcja ta działa tylko wtedy, jeśli zaznaczono opcję „W trybie łączenia kliknięcie opcji Obrys powoduje rozdzielenie ścieżki”.

    Kolor wypełnienia strefy można wybrać, klikając dowolne miejsce w dokumencie.

    Uwaga: Podgląd próbki kursora nie jest wyświetlany podczas scalania, co zapewnia dobrą widoczność kształtów.

    Jeśli wybierzesz opcję Kompozycja, program Illustrator użyje tych samych reguł, których użyto w innych stylach kompozycji w scalanych obiektach. Więcej informacji można znaleźć w kroku 6 w sekcji Tworzenie kształtów przy użyciu narzędzia Generator kształtów.

    Wypełnienie 

    Pole wyboru Wypełnienie jest domyślnie zaznaczone. Jeśli opcja ta jest zaznaczona, ścieżka lub strefa, które można scalić, są podświetlane na szaro po przesunięciu wskaźnika nad wybraną ścieżkę. Jeśli opcja ta nie jest zaznaczona, wygląd wybranej strefy lub ścieżki pozostaje bez zmian.

    Podświetl edytowalny obrys

    Jeśli opcja ta jest zaznaczona, program Illustrator podświetla obrysy, które można edytować. Edytowalny obrys zaznaczany jest kolorem wybranym z wysuwanego menu Kolor.


    Zasoby pokrewne

    Skontaktuj się z nami

    Zapytaj społeczność

    Chętnie Cię poznamy. Podziel się swoimi opiniami na forum użytkowników programu Adobe Illustrator.

    Pomoc dostępna szybciej i łatwiej

    Nowy użytkownik?